Του Μιχάλη Ξηρουχάκηmixirou@gmail.com
Η επιλογή της Νάξου ως χώρο διακοπών της οικογένειας για πάνω από δέκα χρόνια, η επαφή μου με αρκετούς κατοίκους της περιοχής, ο θαυμασμός μου για το φυσικό της τοπίο αλλά και τα πολιτισμικά της μνημεία με οδήγησαν στην συγγραφή αυτού του άρθρου. Η αναζήτηση υλικού σε βιβλία και άρθρα σε εφημερίδες ή στο διαδίκτυο αναφορικά με την ζωή στην Νάξο βοήθησε στο να συνδυάσω τις πληροφορίες για την κοινωνική και οικονομική διάρθρωση του πληθυσμού με όλα αυτά που έχω δει και έχω ακούσει για το νησί.
Το έναυσμα δόθηκε μετά από διάφορες συζητήσεις με φίλους παραθεριστές και Ναξιώτες γνωστούς αναφορικά με τα προβλήματα του νησιού αλλά και την πορεία της οικονομικής του ανάπτυξης στο μέλλον. Για μας το νησί αυτό είναι ένας ευλογημένος, αγαπημένος τόπος όχι μόνο για τις υπέροχες ακτές του και τα καταγάλανα νερά της θάλασσας αλλά για την υπέροχη ενδοχώρα με τα υπέροχα χωριά του και τις πλείστες μικρές γεωργικές και κτηνοτροφικές μονάδες που συντηρούν με πολλή κόπο οι καθόλα εργατικοί Ναξιώτες.
Η οικονομία του νησιού με τους 18.000 κατοίκους του νησιού λοιπόν στηρίζεται τους εξής τομείς:
Τουρισμός, κυρίως στην την νοτιοδυτική παραλιακή πλευρά του Νησιού
Γεωργικές καλλιέργειες με πρωτεύοντα ρόλο την παραγωγή πατάτας αλλά και την παραγωγή υπέροχου κρασιού και μελιού
Κτηνοτροφία με εκτροφή κυρίως Βοοειδών για την παραγωγή γάλακτος και κρέατος με ονομαστό προιόν με ΠΟΠ την Γραβιέρα Νάξου
Η σημερινή οικονομική συγκυρία στην Ελλάδα μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη για κάποιους κλάδους όπως η οικοδομή και η κτηματαγορά το αντίθετο όμως συμβαίνει για τον κλάδο του Τουρισμού όπου ολοένα και περισσότεροι από τα εκατομμύρια των Βορειοευρωπαίων επιλέγουν για τις διακοπές τους τα ζεστά νερά της Μεσογείου με αυξανόμενη την επιλογή της χώρας μας σαν τόπο καλοκαιρινών διακοπών.
Η ευκαιρία αυτή βρίσκει την Νάξο δυστυχώς ανέτοιμη να ανταποκριθεί στην αντικειμενικά πολύ μεγάλη ζήτηση για καταλύματα με υποτυπώδεις για τα δεδομένα του νησιού υποδομές όπως, Λιμάνι, Αεροδρόμιο, Μαρίνα, Νοσοκομείο με τεράστιες ελλείψεις και φυσικά δρόμους προς τα κομβικά σημεία.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιχειρηματιών του νησιού η τουριστική κίνηση το 2014 στο νησί παρουσιάζει αύξηση 25% - 30% με την πληρότητα τον Αύγουστο ν’ αγγίζει το 100%!
Μιλάμε βέβαια για full τουριστική κίνηση η οποία διαρκεί από τα μέσα Ιουλίου έως το τέλος του Αυγούστου δηλαδή όχι παραπάνω από 45 ημέρες. Τους υπόλοιπους μήνες Μάιος – Ιούνιος και Σεπτέμβριος – Οκτώβριος η προσέλευση στο νησί, κυρίως ξένοι τουρίστες , είναι υποτονική δεδομένου ότι οι Έλληνες δεν ταξιδεύουν τους μήνες αυτούς κυρίως λόγω των οικογενειακών υποχρεώσεων τους, Σχολεία, εργασία κλπ.
Ο τρόπος που λειτουργεί ο Τουρισμός στο νησί παραπέμπει καταστάσεις προηγούμενων δεκαετιών με κυρίως με μικρές οικογενειακές μονάδες των 10-20 δωματίων των οποίων οι ιδιοκτήτες παρέχουν αναμφίβολα καλές υπηρεσίες με ιδιαίτερο ζήλο να διατηρήσουν προσωπικές σχέσεις με τους πελάτες τους ώστε να τους εξασφαλίσουν και τον επόμενο χρόνο. Το ίδιο ισχύει και με τις ταβέρνες τα καταστήματα με τα ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα, μηχανάκια, ποδήλατα κλπ. Με λίγα λόγια ο Τουρισμός στη Νάξο τρέχει από τα χέρια των ντόπιων ιδιοκτητών και αυτό όπως και νάχει είναι ευεργετικό για όλους εμας που κάνουμε οικογενειακές διακοπές στο νησί.
Από την άλλη πλευρά τα καταστήματα και οι μικρές επιχειρήσεις στη Χώρα (Λιμάνι) έχουν την νοοτροπία ότι όλα πρέπει να περνούν από εκεί, τα πλοία να αφήνουν τα αυτοκίνητα ή τους πεζούς επισκέπτες του νησιού εκεί προκειμένου να αισθάνονται σίγουροι ότι θα δουλέψουν…. θα κάνουν τζίρο…. ανεξάρτητα αν ο επισκέπτης τουρίστας ταλαιπωρείται αφάνταστα περνώντας κυριολεκτικά μέσα από τα σπίτια της χώρας για να πάει στο προορισμό του.
Υπάρχουν βέβαια και οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες άνω των 120 δωματίων όπου προς τιμήν τους οι ντόπιοι ιδιοκτήτες τους παρέχουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες και συνεισφέρουν σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη του νησιού. Κάποιοι δε εξ αυτών έχουν παράλληλες εργασίες όπως γεωργικές /κτηνοτροφικές επιχειρήσεις πράγμα που αποδεικνύει την εργατικότητα τους αλλά και τις δεξιότητες που διαθέτουν να τα κάνουν όλα μαζί.
Οι τάσεις των απόψεων στις παραπάνω ομάδες αναφορικά με την εξέλιξη του τουρισμού τα επόμενα χρόνια στο νησί είναι μάλλον απογοητευτικές.
Με λίγα λόγια :
Οι μεν του Λιμανιού και του διπλανού Αγιώργη, οι Χωραΐτες, φαίνεται πως δεν επιθυμούν αλλαγές μάλλον είναι υπέρμαχοι της άποψης ‘’ μην πειράξεις τίποτα ‘’ , άσε τον κόσμο να περνάει απ’ το Λιμάνι κι ας βασανίζεται από την κίνηση και τον συνωστισμό… εμείς νάμαστε καλά… Φαίνεται πως δεν τους ενδιαφέρει η δημιουργία μιας αξιόπιστης λύσης στο θέμα του Λιμανιού ‘’ εκτός Χώρας ’’ το αντίθετο ίσως και να το υποδαυλίζουν κρυφά η και φανερά.
Αυτοί που έχουν τις μικρές μονάδες των π.χ 20-30 δωματίων, οι Μικροί, ζουν με την αγωνία να μαζέψουν τα έσοδα της χρονιάς για να ξεπληρώσουν κάποιοι μέρος από το δάνειο ή τα ‘’χαράτσια’’ και να τους μείνει στο τέλος κάτι να ζήσουν τις οικογένειες τους. Κι όλα αυτά με πολύ προσωπική εργασία και κόπο προκειμένου να ικανοποιήσουν τους πελάτες των 45 – 60 ημερών της σεζόν που πέρασε να ξαναέλθουν τον επόμενο χρόνο! Έχουν επενδύσει κόπους μιας ζωής σε ένα μικρό συγκρότημα που ναι μεν τους εξασφαλίζει ‘’τα προς το ζην’’ με πολύ κόπο αλλά, αβέβαιο μέλλον και πολύ άγχος. Μάλλον αντιτίθεται στην δημιουργία σύγχρονου Λιμανιού και ακόμη περισσότερο μεγάλου Αεροδρομίου. Ο μεγάλος φόβος τους για το μέλλον είναι η δημιουργία μεγάλων Ξενοδοχειακών μονάδων ‘’ All inclusive’’ που λόγω του φτηνού κόστους θα τους εκτοπίσει από την αγορά.
Οι λίγοι επιχειρηματίες με τα 120 και πλέον δωμάτια, οι Μεγάλοι, είναι αυτοί που αποτελούν κατά την γνώμη μας την αιχμή του δόρατος στον Τουρισμό. Κάποιοι εξ αυτών επισκέπτονται τουριστικές εκθέσεις στην Ευρώπη, κλείνουν συμφωνίες με γραφεία προσφέροντας τουρισμό στην Νάξο για 4-5 μήνες με αποτέλεσμα να ευνοούνται από την extra δουλειά και οι υπόλοιποι δηλαδή, η Χώρα, οι ταβέρνες στα χωριά, οι ενοικιάσεις αυτοκινήτων κλπ. Ξέρουν πως για να είναι κερδοφόρα μια ξενοδοχειακή μονάδα ή προσφορά ενός group μικρών ξενοδοχείων πρέπει ο αριθμός των προσφερομένων δωματίων σε Agent να ξεπερνά τα 250 και εννοείτε πως κινούνται σε αυτήν την κατεύθυνση. Είναι υπέρμαχοι της ανάπτυξης υποδομών, μεγάλο Αεροδρόμιο, σύγχρονο λιμάνι, δρόμοι κλπ.
Δεν θα αναφερθούμε στο άρθρο μας για τις Δημοτικές ή τις Περιφερειακές Αρχές παρότι όλες οι αποφάσεις αναφορικά με την υλοποίηση υποδομών περνάμε αναγκαστικά από εκεί. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να καταγράψουμε τις βασικές ομάδες που δραστηριοποιούνται κυρίως στον Τουρισμό και την προοπτική τους για το μέλλον.
Αν αναλύσουμε τη μεγάλη εικόνα του Τουρισμού σε όλη την Νάξο συμπεριλαμβάνοντας και τις 3 ομάδες, ‘’Μικροί’’,’’ Μεγάλοι’’, ‘’Χωραίτες’’ θα δούμε ότι μπορούν :
Το νησί έχει σπουδαίο φυσικό πλούτο με πολύ μεγάλη ακτογραμμή η οποία με λογική και με σεβασμό στην περιβάλλον οργανωμένη αξιοποίηση μπορεί να υπερδιπλασιάσει τα έσοδα του προσφέροντας δουλειές και μέλλον σε πολλούς νέους .
Ο οικογενειακός τουρισμός με επισκέπτες που δημιουργούν δεσμούς και αγαπάνε το νησί, μπορεί να καλύψει με έσοδα τις ανάγκες όλων – και των 3 κατηγοριών- δεδομένου ότι η φύση έχει προικίσει την Νάξο με φυσικές ομορφιές, πανέμορφα χωριά, Ιστορικά-πολιτισμικά μνημεία κλπ.
Η συμφωνία των ‘’Μικρών ‘’ σε group των 10 και πάνω ιδιοκτητώνθα τους δώσει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν κριτική μάζα 200 – 250 δωματίων έτσι ώστε να διαπραγματευτούν μόνοι τους με μεγάλα γραφεία (Agents) την ενοικίαση για 120 -150 ημέρες από 60 που δουλεύουν σήμερα. Στη δική τους ευχέρεια είναι η ένταξη πχ. 50% των πελατών στο deal. Δηλαδή οι καλοί πελάτες τους να συνεχίσουν να έχουν δωμάτιο όπως είχαν παλιά έτσι ώστε να μην υπάρχει ανασφάλεια απώλειας τους που με κόπο δημιούργησε ο κάθε ένας ‘’ Μικρός’’ επιχειρηματίας.
Η ανάπτυξη του Θρησκευτικού Τουρισμού είναι ένα σημαντικό – εντελώς ανεκμετάλλευτο κεφάλαιο – και σ’ αυτό θα πρέπει να συνεισφέρει με τις προτάσεις και το έργο του ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Παροναξίας κκ. Καλλίνικος.
Οι υποδομές του νησιού , Λιμάνι, Δρόμοι, πρέπει το συντομότερο να αναβαθμιστούν με τις καλύτερες λύσεις για το νησί.
ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ
Μια σοβαρή επέκταση του λιμανιού προς την Στελίδα, αμέσως μετά το υπάρχον Αεροδρόμιο, με βραχίονες που θα προστατεύουν τα Ferry Boats και τα Εμπορικά πλοία από τον Βοριά, είναι η ενδεδειγμένη λύση, γιατί :
Θα μπορούν με ασφάλεια να αποβιβάζουν και να επιβιβάζουν κόσμο τα Ferry Boats
Θα μπορούν να δένουν κρουαζιερόπλοια, φανταστείτε 1 τέτοιο πλοίο την ημέρα να αφήνει 2.500 επισκέπτες να καταναλώνουν 70 € -100 € στην ημερήσια περιήγηση τους στο νησί, κυρίως στη Χώρα… επί 60 τουλάχιστον ημέρες τον χρόνο. Καν’ τε τις πράξεις και θα δείτε ότι το πρόσθετο εισόδημα στο νησί ετήσια θα μπορεί να κυμαίνετε από 10 – 15 εκατομ. Ευρώ!
Η έξοδος των οχημάτων από το νέο Λιμάνι προς τις τουριστικές περιοχές θα είναι άνετη χωρίς να τα σημερινά προβλήματα κίνησης μέσα από τα σπίτια… της Χώρας.
Τα αγνά και υπέροχα προϊόντα της Νάξου, πατάτα, γραβιέρα ΠΟΠ, κρασιά, μέλι, κλπ θα μπορούν να ταξιδεύουν άμεσα για Αθήνα και γιατί το εξωτερικό.
ΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ
Είναι γεγονός πως το σημερινό αεροδρόμιο που κατασκευάστηκε την εποχή της Επταετίας 1971, βρίσκεται σε λάθος μέρος και δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες του νησιού.
Η κατασκευή ενός νέου σύγχρονου Αεροδρομίου εκτός Χώρας, λέγεται ότι υπήρχαν μελέτες για την περιοχή Σταβλιά στον Ορκό όπου θα μπορούν να προσγειώνονται αεροπλάνα 200 +θέσεων θα εκτίναζε τον αριθμό προσέλευσης Τουριστών σε νούμερα πολλαπλάσια από σήμερα.
Το μεγάλο πρόβλημα όμως με την κατασκευή ενός σύγχρονου Αεροδρομίου σε ένα μεγάλο και σχετικά ανεκμετάλλευτο νησί όπως η Νάξος είναι ότι σίγουρα θα προσέλκυε πτήσεις χαμηλού κόστους με τουρίστες χαμηλού εισοδήματος από τις Βόρειες χώρες με αποτέλεσμα να χαλάσει ότι όμορφο υπάρχει σήμερα.
Μαζικός, φτηνός τουρισμός με ξένους που πίνουν στα μπαρ και δεν δημιουργούν κανέναν δεσμό με το νησί δεν είναι ανάπτυξη αλλά κατάντια.
Επομένως από τα παραπάνω συμπεραίνεται πως η κατασκευή νέου αεροδρομίου δεν θα βοηθούσε στην ανάπτυξη ποιοτικού Τουρισμού με προσέλευση Τουριστών μεσαίου η υψηλού εισοδήματος. Είναι μια προοπτική που μπορεί να εξετασθεί μετά από κάποια χρόνια όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι προϋποθέσεις που πρέπει και έχει διασφαλισθεί ότι το νησί δεν θα κατακλεισθεί από φτηνό και ασύμφορο τουρισμό.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΑΣ
Για μας που αγαπάμε αυτό το ευλογημένο νησί θα θέλαμε να δούμε την ανάπτυξη του στο μέλλον με μια ισορροπημένη άνοδο όχι μόνο του Τουρισμού, αλλά και της εξαγωγής των γεωργικών, γαλακτοκομικών και κτηνοτροφικών προϊόντων της προς την υπόλοιπη Ελλάδα αλλά και γιατί όχι και το εξωτερικό.
Θα μπορούσε κάλλιστα να δημιουργηθεί μονάδα αλλαντικών με την ονομασία Νάξος η οποία λόγω της αρίστης ποιότητας του κρέατος που παράγει το νησί έχει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί πολύ γρήγορα και να δώσει πρόσθετο εισόδημα και δουλειές στο κόσμο!!!
Θα μπορούσαν να εμφιαλωθούν και να διατεθούν εκτός νησιού, τα υπέροχα κρασιά του Δαμαριώνα, της Κωμιακής κλπ., που σήμερα μένουν απούλητα στο νησί.
Δεν θα πρέπει να αφήσουν τις περιουσίες τους οι ντόπιοι σε ξένα χέρια. Να κρατήσουν τον έλεγχο της περιουσίας τους γιατί το νησί έχει ποιότητα και πλούτο και είναι σίγουρο ότι οι αξίες των περιουσιών,αστικών, τουριστικών και γεωργικών σήμερα είναι υποτιμημένες και θα πάρουν αξία στο μέλλον.
Να επιμείνουν στην επιλογή του οικογενειακού τουρισμού κρατώντας την ποιότητα των επισκεπτών που και ξοδεύουν αλλά και εκτιμούν το νησί.
Η ανάγκη ενός κοινωνικού φορέα ο οποίος θα απαρτίζεται από ανθρώπους που αγαπούν το νησί και νοιάζονται για τον μέλλον των νέων και την μη μετανάστευση τους είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ. Χρειάζονται άνθρωποι με ηγετικές ικανότητες αλλά και αλτρουιστικά αισθήματα για τον τόπο τους να πάρουν στα χέρια τους την εν λόγω πρωτοβουλία.
Η άποψη μας ότι οι καταλληλότεροι να παίξουν ηγετικό ρόλο στον σχεδιασμό και την εξέλιξη της Νάξου τα επόμενα 10-15 χρόνια είναι κατά κύριο λόγο επιτυχημένοι επιχειρηματίες του Νησιού.
Αυτοδημιούργητοι επιχειρηματίες που έχουν επιτύχει στον Τουρισμό ή όπου αλλού με τις δεξιότητες και την σκληρή δουλειά τους είναι σε θέση να βοηθήσουν το νησί να ξεκολλήσει και να μπει σε μια τροχιά ανάπτυξης ισορροπημένης μεταξύ Τουρισμού, Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Σε αυτούς τους ανθρώπους λοιπόν δίνεται η ευκαιρία να γίνουν ευεργέτες του νησιού τους χωρίς να ρισκάρουν προσωπικά χρήματα, βοηθώντας τους νέους ανθρώπους να μείνουν στο νησί και να προοδεύσουν μαζί με την πρόοδο της κοινωνίας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η Νάξος έχει όλα τα φόντα να προοδεύσει χωρίς να χαλάσει το πανέμορφο τοπίο της, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που τις ανοίγονται σε όλους τους παραγωγικούς κλάδους και το κυριότερο να κρατήσει τους νέους της στο νησί!!!
Κλειδί για την επιτυχία είναι η ανάληψη πρωτοβουλιών από επιχειρηματίες με έμπνευση και αγάπη για τον τόπο τους. Δεν χρειάζεται να βάλουν προσωπικά χρήματα στην προσπάθεια που εξηγήσαμε παραπάνω παρά μόνον να βοηθήσουν με την ηγετική τους παρουσία και τις γνώσεις τους για μέλλον του νησιού. Το αξίζουν οι Ναξιώτες, είναι εργατικοί και φιλόξενοι άνθρωποι και πρέπει να ανταμειφτούν για αυτό.
Σημ : Ευχαριστώ τους φίλους της Νάξου Hugo και Νίκι για τις ειλικρινείς και τίμιες απόψεις τους για τον Τουρισμό στο νησί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.