Του Γιάννη Αγγέλη
Το Οικονομικό Φόρουμ που ολοκληρώθηκε προχθές στις Βρυξέλλες, όπως επίσης και η δημόσια τοποθέτηση Μέρκελ λίγο πριν την συνάντησή της με τον κ. Ντράγκι, επιτρέπουν να ξεκαθαριστεί ο ορίζοντας των προσδοκιών για την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής αυτόν τον μήνα.
Τα σημεία που το Βερολίνο δέχεται να προχωρήσουν κάποιες αλλαγές στην Ευρωζώνη, με πρώτο βήμα κάποιες τροχιοδεικτικές ανακοινώσεις στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, αφορούν αφενός τις διαδικασίες προώθησης της τραπεζικής ενοποίησης και αφετέρου τη μετάλλαξη του ESM σε ένα ειδικού τύπου Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Στο τραπέζι παραμένει και το ενδεχόμενο ενός μίνι προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, αλλά αφού ξεκαθαρίσει -σύμφωνα με τη Μέρκελ- το εύρος και η σύνθεση του προϋπολογισμού της Ε.Ε.
Το βασικό χαρακτηριστικό όμως των αλλαγών αυτών, όπως έγινε σαφές από τις σχετικές δηλώσεις και τις δημόσιες αναφορές των κοινοτικών αξιωματούχων, είναι ότι οι όποιες αυτές αλλαγές δεν πρόκειται να μεταβάλουν τη λογική της "αλληλεγγύης" στις εσωτερικές σχέσεις μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης. Ήτοι, απομακρύνεται στο άγνωστο μέλλον η προσδοκία για την αντικατάσταση της "αλληλεγγύης" με την οιουδήποτε είδους "αμοιβαιοποίηση" του χρέους, δημόσιου ή ιδιωτικού. Στη βάση αυτής της αρχής ορίζονται τα περιθώρια για την προώθηση της τραπεζικής ενοποίησης, όπως επίσης και τα όρια της μετάλλαξης του ESM σε νομισματικό ταμείο ευρείας παρέμβασης.
Όσον αφορά τις τράπεζες, η ενοποίηση των διαδικασιών εποπτείας, στήριξης και εκκαθάρισης θα εξακολουθήσουν να ενισχύονται αλλά δεν θα υποστηριχθούν από ένα ενιαίο ταμείο εγγύησης καταθέσεων. Όσο θα εξακολουθεί να βρίσκεται σε επικίνδυνα επίπεδα ο όγκος των "κόκκινων δανείων" η εγγύηση καταθέσεων θα είναι παραμένει …εθνική υπόθεση.
Η βελτίωση όμως στο σημείο αυτό αγγίζει τη διεύρυνση του ρόλου του ESM.
Εδώ η συμφωνία σχεδόν έχει καταλήξει στο να αποκτήσει ο ESM ρόλο ΔΝΤ αλλά με επιπλέον (του ΔΝΤ) διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως επίσης και τη δυνατότητα να παρεμβαίνει ως backstop υπό όρους κεντρικού ελέγχου στο τραπεζικό σύστημα. Τα στοιχεία αυτής της επέκτασης συζητήθηκαν τη Δευτέρα μεταξύ Μέρκελ – Ντράγκι υπό τη σκιά της απειλής της ιταλικής κρίσης και ειδικά υπό το φως της τεράστιας έκθεσης του γαλλικού τραπεζικού συστήματος στις ιταλικές τράπεζες. Αυτό το εξαιρετικά ευαίσθητο σημείο άλλωστε αποτελεί και τη βάση προσέγγισης μεταξύ Βερολίνου – Παρισίων.
Οι αλλαγές αυτές φέρνουν όμως στο τραπέζι ένα εξαιρετικά ευαίσθητο στοιχείο ισορροπίας μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών και του ΔΝΤ. Η νέα σχέση ESM και ΔΝΤ σύμφωνα με τις επιλογές του Βερολίνου θα πρέπει να υπερβεί το μεταπολεμικό status του Ταμείου και ο νέος ESM να έχει ισότιμη σχέση μαζί του σε κάθε επίπεδο συνεργασίας.
Οι επιπτώσεις στο σημείο αυτό αγγίζουν πριν από κάθε άλλον το ελληνικό πρόγραμμα και το ενδεχόμενο επιστροφής του Ταμείου σ’ αυτό έστω και την τελευταία στιγμή. Και αυτό, γιατί σε μία περίπτωση όπως αυτή που προωθείται από την ευρωπαϊκή πλευρά, το ΔΝΤ στο μέλλον θα πρέπει να συμμετέχει στην έκδοση ενιαίου DSA, για παράδειγμα, με την Κομισιόν και τον ESM για το ελληνικό χρέος, χωρίς να δικαιολογείται η ανεξάρτητη δική του αξιολόγηση, πολύ περισσότερο μία αποκλίνουσα αξιολόγηση από εκείνη των ευρω-εταίρων του…
Το Ταμείο δεν έχει δεχθεί -και θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδεχθεί το Συμβούλιό του- ένα status ισοτιμίας με άλλους θεσμούς, καθώς η πρωταρχικότητα και η ανεξαρτησία του αποτελεί καταστατικό θεμελιακό στοιχείο της ίδρυσής του μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Παρ’ όλα αυτά, όπως αναφέρεται από παράγοντες που παρακολουθούν τις σχετικές συζητήσεις, οι "ευελιξίες" που υπάρχουν στη θεσμική λειτουργία και των δύο πλευρών δεν αποκλείουν την εξεύρεση κάποιας συμβιβαστικής φόρμουλας έστω και την τελευταία στιγμή.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, "εξαρτάται από το πόσο και οι δύο πλευρές χρειάζονται και στο μέλλον αυτή τη συνεργασία…".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.