Το ψέμα της σκληρής διαπραγμάτευσης για το χρέος

Παρόλο που ο Αλέξης Τσίπρας έκανε σημαία του την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, της οποίας την ανάγκη ο ίδιος και η κυβέρνησή του μεγέθυναν λόγω της ζημιάς που προκάλεσαν στην ελληνική οικονομία οι πολιτικές τις τριετίας 2015-2017, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί καν «παίχτη» στις σχετικές συζητήσεις. Είναι ένας απλός παρατηρητής των διαπραγματεύσεων οι οποίες διεξάγονται αποκλειστικά μεταξύ των δανειστών. Και οι όποιες αποφάσεις θα παρθούν διότι οι δανειστές κρίνουν ότι πρέπει να παρθούν και όχι λόγω της... περήφανης και σκληρής διαπραγμάτευσης της ελληνικής πλευράς.

Οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ πανηγύρισαν την συμφωνία του Μαΐου του 2016 για τα μέτρα για το χρέος, τα οποία στην ουσία είναι πολύ περιορισμένα, ενώ αυτο-πιστώθηκαν οι ίδιοι ολόκληρη την συμφωνία η οποία ήταν η επανάληψη της απόφαση που είχε ληφθεί

στο Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012, για συμπληρωματική ρύθμιση χρέους μετά το PSI όπως η επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών SMP-ANFA), εάν και εφόσον κριθεί αναγκαία. Απλά έγινε αναγκαία λόγω της καταστροφικής πολιτικής της κυβέρνησης Τσίπρα. Το 2012 η απόφαση για το χρέος, η οποία είναι ακριβώς ίδια με την σημερινή, ήρθε χωρίς θριάμβους και φανφάρες από την τότε κυβέρνηση.

Αυτό που κάνει τώρα η ελληνική κυβέρνηση είναι να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να περιμένει να πανηγυρίσει το μεγάλο της επίτευγμα εάν αποφασιστούν νέα μέτρα για το χρέος, ή να... επιτεθεί στους κακούς δανειστές εάν κλοτσήσουν κι άλλο το τενεκεδάκι παρακάτω. Στην πραγματικότητα η όλη διαπραγμάτευση γίνεται μεταξύ των Ευρωπαίων – και ειδικά τη Γερμανία – και το ΔΝΤ. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καμία θέση ή γνώμη στο τραπέζι των αποφάσεων. Επίσης, και να υπάρξει κάποια απόφαση, η Ελλάδα θα συνεχίσει να είναι αντιμέτωπη με ένα βουνό χρέους και να χρωστά στους δανειστές το μεγαλύτερο μέρος των δανείων που έλαβε τα τελευταία οκτώ χρόνια μέσω των μνημονίων.

Προς το παρόν, οι διαφωνίες μεταξύ ΔΝΤ και Βερολίνου για το τρόπο της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους δεν έχουν καμφθεί ενώ για την ευρωζώνη η συγκεκριμένη συμφωνία θα σήμανε ότι το Ταμείο θεωρεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο, ένα πολύ σημαντικό σήμα για τις αγορές και για την ηρεμία στην περιοχή. Εάν το ΔΝΤ φύγει από την Ελλάδα καταστέφεται το αφήγημα χωρών όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, που έχουν διαμηνύσει στους λαούς τους αλλά και στο σύνολο της ΕΕ ότι η «σφραγίδα» του Ταμείου αποτελεί και σφραγίδα για την βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας.

Ο Αλέξης Τσίπρας συνεχίζει να υποστηρίζει ότι τον Αύγουστο θα έχουμε καθαρή έξοδο από το πρόγραμμα - είναι εθινικός στόχος όπως λέει χαρακτηριστικά -με την κυβέρνηση να έχει «κερδίσει» και την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, οδηγώντας την χώρα να αλλάξει επιτέλους σελίδα. Αν όμως αυτά ίσχυαν και ήταν αρκετά τότε δεν θα είχαν ξεκινήσει παρασκηνιακές διαβουλεύσεις σε επίπεδο ευρωζώνης για το εναλλακτικό σενάριο την προληπτικής πιστωτικής γραμμής.

Και ο λόγος είναι η αυξημένη πλέον νευρικότητα στις αγορές μετά την ιταλο-ισπανική κρίση η οποία απέδειξε ότι η Ελλάδα δεν είναι προστατευμένη, αντίθετα συνεχίζει να αποτελεί έρμαιο των διεθνών εξελίξεων. Η προληπτική γραμμή έχει την ίδια ενισχυμένη εποπτεία που θα έχιε η «καθαρή έξοδος» που έχει προγραμματιστεί για την Ελλάδα, ενώ θα εξασφαλίζει πρόσβαση, αν χρειαστεί, σε φθηνά κεφάλαια του ESM, και θα επιτρέπει στις ελληνικές τράπεζες να δίνουν τα ομόλογα που κατέχουν ως εγγύηση για την χρηματοδότηση της ΕΚΤ παρόλο που οι τίτλοι αυτοί υπολείπονται κατά πέντε βαθμίδες από την επενδυτική διαβάθμιση.

Επιπλέον, έτσι θα μειωθεί και το κόστος δανεισμού του κράτους, διότι τα ελληνικά κρατικά ομόλογα θα μπορούν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα αγοράς τίτλων της ΕΚΤ (όσο συνεχιστεί αυτό αλλά και το πρόγραμμα επανεπένδυσης του Ντράγκι), υπό την προϋπόθεση ότι το Eurogroup αποφασίσει την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Σημειώνεται ότι σε ανάλογη περίπτωση, αυτήν του Μεξικού και της Πολωνίας, όπως υπενθύμισε και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γ. Στουρνάρας, οι αγορές είχαν αντιδράσει θετικά και τα επιτόκια για τη χρηματοδότηση της χώρας μειώθηκαν δραστικά. Και δύο αυτές χώρες είχαν ευέλικτη πιστωτική γραμμή από το ΔΝΤ και κατόρθωσαν να προσφύγουν επιτυχώς στις χρηματοπιστωτικές αγορές χωρίς καν να κάνουν χρήση της πιστωτικής γραμμής. Το γεγονός και μόνο ότι διέθεταν την ευέλικτη πιστωτική γραμμή τις βοήθησε να βγουν στις αγορές.

Ωστόσο, η προληπτική γραμμή δεν μπορεί να επιβληθεί αφού είναι δικαίωμα της κυβέρνησης να τη ζητήσει. Με ελάφρυνση του χρέους ή χωρίς, όλα δείχνουν ότι η συνταγή εξόδου της Ελλάδας από το πρόγραμμα τώρα αρχίζει να μαγειρεύεται...