Για πρώτη φορά ο Κ. Μητσοτάκης συζητά την αλλαγή του εκλογικού νόμου Σενάρια για ισχυρό μπόνους στο πρώτο κόμμα όταν έχει μεγάλη εκλογική διαφορά από το δεύτερο.

 

Μπορεί το Μέγαρο Μαξίμου να διαψεύδει, λιγότερο κατηγορηματικά είναι η αλήθεια, σε σχέση με το παρελθόν, τα σενάρια περί αλλαγής του εκλογικού νόμου, αλλά οι δημοσκοπικές πιέσεις που υφίσταται η Ν.Δ. και το ορατό ενδεχόμενο αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης ακόμα και μετά από δεύτερες κάλπες, έχει επαναφέρει με ένταση τη σχετική συζήτηση. Όχι μόνο από τους «γαλάζιους» βουλευτές που αγωνιούν για την πολιτική τους επιβίωση, αλλά και από υπουργούς και βασικά στελέχη του κυβερνητικού επιτελείου που εκτιμούν ότι – υπό τις παρούσες πολιτικές συνθήκες – είναι αναγκαίο να αναληφθεί σχετική πρωτοβουλία.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κ. Μητσοτάκης, σύμφωνα με τους καθημερινούς συνομιλητές του δεν έχει μεταβάλει τη θέση του. Ακούει, ωστόσο, τις εισηγήσεις που δέχεται από τους συνεργάτες του και κυρίως το επιχείρημά τους ότι σε καιρούς τόσο ταραγμένους διεθνώς, θα ήταν λάθος να μην διασφαλιστεί η πολιτική σταθερότητα στη χώρα.

Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, ο υπουργός Εσωτερικών, Θ. Λιβάνιος, ο οποίος θεωρείται από τους πλέον ειδικούς στην ανάλυση των εκλογικών συστημάτων, έχει κάνει εδώ και καιρό τη σχετική μελέτη και είναι έτοιμος, αν κληθεί από τον Κ. Μητσοτάκη, να παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις για τις αλλαγές που θα μπορούσαν να γίνουν.

Τα τρία σενάρια για τον εκλογικό νόμο

Αυτή τη στιγμή, πάντως, στο εσωτερικό της κυβέρνησης, διακινούνται τρία σενάρια. Το πρώτο και επικρατέστερο είναι το μπόνους των εδρών να συναρτηθεί με τη διαφορά του πρώτου από το δεύτερο κόμμα. Το σενάριο αυτό, το οποίο προβλέπει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η μεταξύ τους διαφορά, τόσο θα διευρύνεται και το μπόνους, κρίνεται ως ιδιαίτερα ευνοϊκό για τη Ν.Δ., αν λάβει κανείς υπόψιν ότι και στις χειρότερες δημοσκοπικές περιόδους για την κυβερνητική παράταξη, η διαφορά της από το δεύτερο κόμμα ήταν σχεδόν πάντα διπλάσια. Που σημαίνει ότι ένας τέτοιος σχεδιασμός δεν έχει μεγάλο ρίσκο.

Το δεύτερο σενάριο αφορά στην αλλαγή του κλιμακωτού μηχανισμού για την απονομή του μπόνους. Το υφιστάμενο σύστημα προβλέπει ότι το πρώτο κόμμα παίρνει μπόνους πάνω από το 25%, οπότε και κατοχυρώνει 20 έδρες. Από εκεί και πέρα, διασφαλίζει μία επιπλέον έδρα για κάθε 0,5%. Άρα, με ένα ποσοστό 30% το πρώτο κόμμα θα έπαιρνε μπόνους 30 εδρών, με αποτέλεσμα η αυτοδυναμία να είναι απολύτως ανέφικτη. Όσοι υποστηρίζουν την ανάγκη παρέμβασης σε αυτόν τον μηχανισμό, εκτιμούν ότι θα μπορούσε το ποσοστό για τις επιπλέον έδρες να μειωθεί στο 0,3% ή στο 0,4%.

Το τρίτο σενάριο, το οποίο, ωστόσο, έχει μάλλον μηδαμινές πιθανότητες υλοποίησης, αφορά στην αύξηση του ορίου εισόδου ενός στη Βουλή από το 3% στο 5%, προκειμένου να μείνουν εκτός κάποια μικρά κόμματα και να πέσει έτσι ο πήχης της αυτοδυναμίας. Μια τέτοια αλλαγή θα οδηγούσε κάποια κόμματα εκτός κοινοβουλίου, κάτι που θα ευνοούσε όχι μόνο τη Ν.Δ. αλλά ενδεχομένως και το ΠΑΣΟΚ. Υπάρχουν, ωστόσο, δύο σημαντικά αντεπιχειρήματα: Ότι θα κατηγορηθεί η κυβέρνηση για προσπάθεια αλλοίωσης της λαϊκής βούλησης αλλά και ότι μια τέτοια αλλαγή είναι πιθανό να συσπειρώσει μικρά κόμματα.

Με φόντο την παραπάνω συζήτηση, θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίον θα απαντήσει ο πρωθυπουργός στην ερώτηση που είναι βέβαιο ότι θα του τεθεί στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου στη ΔΕΘ.