Η κυβέρνηση με δύο όψεις: Και με τον λαό (έκτακτα βοηθήματα) και με τα ολιγοπώλια (παγίωση υπερκερδών) Η κυβέρνηση επιτρέπει, εάν δεν ενισχύει, τις συνθήκες παραγωγής των υπερκερδών.

 

Κάπου 700 εκατ. ευρώ εμφανίζεται ότι «δήμευσε», έστω μεταφορικά, η κυβέρνηση από τα ολιγοπώλια μέσα στο 2024. Τα υπερκέρδη των αντίστοιχων κλάδων υπολογίζονται σε 5 δισ. ευρώ τη χρονιά!

α) Τα περίπου 330 εκατ. ευρώ αφορούν στις εταιρίες ενέργειας, για να δοθεί το εφάπαξ βοήθημα των 100 έως 200 ευρώ στους συνταξιούχους με την προσωπική διαφορά (σ.σ. που δεν θα λάβουν αύξηση το 2025), αλλά και κάποιες μικρές βοήθειες στους λήπτες του Ελάχιστου

Εγγυημένου Εισοδήματος. Τα υπερκέρδη των δύο – κατά βάση – εταιρειών το 2023, εν σχέσει με τα κέρδη του 2022, ξεπερνούσαν το 1 δισ. ευρώ.

β) Σχεδόν 350 εκατ. ευρώ θα «υποχρεωθούν» να αποσείσουν (δεν θα εισπράξουν ή θα προσφέρουν «εθελοντικά») οι τράπεζες μέσα στο 2025. Ανακουφίζοντας έτσι με μερικά ευρώ τον χρόνο όσους στέλνουν τραπεζικά εμβάσματα ή πληρώνουν λογαριασμού Κοινής Ωφέλειας. Για παράδειγμα, κάποιος που πληρώνει το δίμηνο λογαριασμό της ΔΕΗ με e-banking θα έχει όφελος 6 ευρώ το 2025. Τα κέρδη των τραπεζών υπολογίζονται σε 4 δισ. ευρώ για το 2023 και άλλα τόσα για φέτος.

Έτσι, με αυτόν τον τρόπο, η κυβέρνηση εμφανίζεται «φιλολαϊκή», αφού μοιράζει στον… λαό τα υπέρογκα πλούτη μιας ελίτ – ή έστω μέρος αυτών – ενώ ταυτόχρονα μειώνει το δικό της ταξικό πρόσημο. Δεν είναι και τόσο ταυτισμένη με τα μεγάλα συμφέροντα.

Με δύο ενστάσεις:

Η κυβέρνηση επιτρέπει, εάν δεν ενισχύει, τις συνθήκες παραγωγής των υπερκερδών. Αρχικά αφήνει τις εταιρείες ενέργειας να διαμορφώσουν ασύστολα τις τιμές και αυτό επηρεάζει το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα. Οι εταιρείες, εν προκειμένω, αφαιρούν διαθέσιμο εισόδημα από το σύνολο των καταναλωτών.

Στη συνέχεια αυτές οι – υψηλότερες του ανεκτού – τιμές επηρεάζουν τον πληθωρισμό, πυροδοτώντας συνολικά τις τιμές καταναλωτή. Ακόμη και τις εργατικές αμοιβές, καθιστώντας λιγότερο ανταγωνιστική την ελληνική οικονομία. Όχι ότι αυτό φταίει γα την κατάρρευση των εξαγωγών, το παραγωγικό κενό του ιδιωτικού τομέα ευθύνεται κατά βάση για αυτή την επικίνδυνη ανισορροπία, αλλά δεν μπορεί κάποιος να μην το λάβει υπόψη στην εξίσωση.

Κατά συνέπεια, η υπεύθυνη πολιτεία δημιουργεί συνθήκες… θερμοκηπίου για τη γρήγορη και θηριώδη ανάπτυξη των ολιγοπωλίων και όταν αυτά θεριέψουν, προκαλώντας αλυσιδωτές επιπτώσεις στην αγορά, τότε η κυβέρνηση, σαν επιτήδειος ουδέτερος, έρχεται και φορολογεί με 30% τα υπερκέρδη (π.χ. στις εταιρείες ενέργειας), για να μοιράσει ευκαιριακά μικροενισχύσεις σε απόλυτα φτωχούς συμπολίτες μας. Φυσικά το υπόλοιπο 70% των υπερκερδών μένει στους μετόχους.

Το περίεργο στην όλη υπόθεση είναι ότι έχουν δίκιο να διαμαρτύρονται και οι εταιρείες ενέργειας (ή όποιες άλλες που φορολογούνται έκτακτα). Οι αιφνιδιαστικές αλλαγές στην οικονομία και οι αλλαγές στην φορολογία, όσο και να ικανοποιούν το… λαϊκίστικο ένστικτο, δεν δείχνουν μια οικονομική σταθερότητα και δεν εισάγουν επενδυτικά κίνητρα.

Σε πολλές περιπτώσεις δεν πρόκειται καν για έκτακτη φορολογία. Οι επιχειρήσεις συμφωνούν σε κάποιες αντιπροσφορές, αλλά σε… εθελοντική βάση. Ξεκίνησαν οι εφοπλιστές, πριν από δέκα χρόνια, με μια «προσφορά» προς το δοκιμαζόμενο (από την οικονομική κρίση) έθνος, υπό τον όρο ότι αυτή δεν θα νομοθετηθεί. Και στη συνέχεια δέχτηκαν ακόμη και τον διπλασιασμό της, αρκεί αυτή η συμμετοχή να μην νομοθετηθεί/παγιωθεί από το κράτος, Να παραμείνει σαν εθελοντική προσφορά.

Τώρα, από τα 350 εκατ. ευρώ της τραπεζικής «επιταγής», τα 100 εκατ. ευρώ αφορούν σε χορηγία για την ανακαίνιση σχολικών κτηρίων. Πρόκειται για τον… χορηγικό (βαλκάνιο) καπιταλισμό. Μόνο που η έννοια της «Χορηγίας» ξεκίνησε από την (Αρχαία) Ελλάδα και ήταν κανονική φορολογία. Υποχρεωτική ανάληψη κόστους σίτισης ή αναψυχής των πολιτών εκ μέρους των πιο πλουσίων.