Η ΝΑΞΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ

Άρθρο του Μάριου Βαζαίου
 ΤΌΠΌΣ με διαχρονική αξία, μήτρα πολιτισμού στην αυγή της ευρωπαϊκής ιστορίας, η Νάξος συμπυκνώνεται, συνοψίζεται και ολοκληρώνεται σε ένα μαρμάρινο κυκλαδικό ειδώλιο. 

Η Νάξος είναι ένα αναπάντεχο παλίμψηστο με πλούσια ποικιλομορφία, που έχει τη δυνατότητα να προσφέρει πολλές «τέλειες» μέρες.

 Η μυστική γοητεία της κρύβεται στην ενδοχώρα.

 Στο αγροτικό της τοπίο, στους κάμπους με τα ελαιόδεντρα και τα οπωροφόρα, στις ορεινές διαδρομές, στα πολυάριθμα χωριά με τους ανοιχτόκαρδους κατοίκους, αλλά και στα διάσπαρτα μνημεία της. 

Θαυμαστά ερείπια από την αρχαιότητα, ζωγραφισμένες βυζαντινές εκκλησίες, μεσαιωνικοί οικισμοί όπως το κάστρο της Χώρας, σαράντα πύργοι και πυργόσπιτα από την εποχή της Ενετοκρατίας, σε όλη την επικράτεια του νησιού.

 Όποια διαδρομή κι αν επιλέξει κανείς, θα τα συναντήσει όλα κι άλλα πολλά, ακόμα αχαρτογράφητα. Η τέλεια μέρα ξεκινάει με εξερεύνηση και καταλήγει με βουτιά στη θάλασσα, σε όποια παραλία βγάζει ο δρόμος.
Εδώ, ξεχνάς τη δίαιτα και δοκιμάζεις την ποικιλία των περίφημων τυριών της: γραβιέρα, αρσενικό, μυζήθρες, ξινοτύρια. 

Συνοδεύεις χωρίς αναστολές όλα τα γεύματά σου με τηγανητές πατάτες εγχώριας παραγωγής.

 Αν αγαπάς τα γλυκά, θα παγιδευτείς στο Χαλκί, από την αρχιτεκτονική ομορφιά του οικισμού, αλλά και από τις γεύσεις του: το ονομαστό γαλακτομπούρεκο στου Γαλάνη, πορτοκαλόπιτα στη Γλυκιά ζωή, μπακλαβά στο Κίτρο καφέ.

 Φεύγοντας, παίρνεις μαζί έ- να μπουκάλι λικέρ Κίτρο Νάξου από το παραδοσιακό αποστακτήριο Βαλληνδρά, για να σου θυμίζει τη μυρωδιά και τη γεύση του νησιού όταν θα βρίσκεσαι μακριά. Στο νησί μας δοκιμάζουμε παντού τα πά- ντα, καθώς όλοι μαγειρεύουν με μεράκι και φαντασία.

 Όμως, εκτός από τις νοστιμιές, χαιρόμαστε τη φιλόξενη φροντίδα στα εστιατόρια: Ειρήνη, Λαβύρινθος, Il Girasole, Scirocco, Barozzi, Musique Café στη Χώρα, στην Αξιώτισσα και στον Φάρο στο Καστράκι, στον Τζώννη (Jonny’s) στο Σαγκρί, στη Ροτόντα στην Απείρανθο, στου Βασιλαρακιού στο Κινίδαρο.
Στη Νάξο ευτύχησα να έχω έναν ιστορικό και πολιτιστικό προσωπικό μικρόκοσμο, που τον μοιράζομαι όμως με όλο τον κόσμο, ντόπιους και ξένους επισκέπτες. 

Είναι ο πατρογονικός Πύργος Μπαζαίου, μνημείο του 17ου αιώνα, ο οποίος δεσπόζει σε ένα γαλήνιο αγροτικό τοπίο που καταλήγει στην παραλία Αγιασσού. Εδώ, κάθε καλοκαίρι από το 2001, σε συνεργασία με μια αξιόλογη ομάδα και καλλιτεχνικό διευθυντή τον Στέλιο Κρασανάκη, διοργανώνουμε το Φεστιβάλ Νάξου. Μια διαπολιτισμική πλατφόρμα που περιλαμβάνει εικαστικές εκθέσεις, συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, σύγχρονο χορό, λόγο, κινηματογράφο κ.ά. 

Ο πύργος αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα, κυρίως για όσους θεωρούν την τέχνη απαραίτητη για τη ζωή, όπως εγώ.
H τέχνη και ο πολιτισμός σε συναντούν παντού στο νησί. Η θέαση και μόνο της τεράστιας πύλης του αρχαίου ναού του Απόλλωνα και του Ενετικού Κάστρου της Χώρας, που σε καλωσορίζουν, δίνουν το στίγμα ενός σημαντικού πολιτιστικού προορισμού. 

Το Αρχαιολογικό Μουσείο, ο ναός της Δήμητρας, οι βυζαντινές εκκλησίες της Τραγαίας, το μοναστήρι του Φωτοδότη προσφέρουν βαθύτερη γνώση. 

Η επίσκεψη στα ορεινά χωριά Απείρανθος, Κόρωνος και Κωμιακή αποκαλύπτει τον νεότερο λαϊκό πολιτισμό, ενώ οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Νάξου προτείνουν τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία και εντάσσουν το νησί στο σύγχρονο πολιτιστικό χάρτη.
Αγαπημένη μου διαδρομή είναι αυτή ανάμεσα στους κέδρους του Αλυκού για την παραλία. Όχι μόνο για την εικόνα του μοναδικού στο είδος του δάσους, αλλά κυρίως για τη μυρωδιά του κέδρου ανάμεικτη με το σχίνο, το θυμάρι και τη θαλασσινή αύρα. Όλα μαζί συνθέτουν το χαρακτηριστικότερο άρωμα του αιγαιοπελαγίτικου καλοκαιριού.