Γ. Στουρνάρας: Να αποφύγουμε τα ίδια λάθη

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Την ανάγκη να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος, για να μειωθεί το δημόσιο χρέος, να στηριχτούν οι τράπεζες για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και να μειωθεί η ανεργία, εξέφρασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και πρόσθεσε ότι το βασικό συμπέρασμα της κρίσης είναι να πούμε «όχι» στον λαϊκισμό.

«Το βασικό συμπέρασμα της κρίσης είναι να πούμε "όχι" στον λαϊκισμό. Μην ακούτε φωνές που προσφέρουν εύκολες λύσεις. Αυτό ήταν το μεγάλο μας πρόβλημα. Αν θέλουμε να παραμείνουμε σε ένα κοινό νόμισμα αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε την πειθαρχία του κοινού νομίσματος. Αν θέλουμε την ευημερία να την μοιραστούμε κι εμείς δεν πρέπει να ακούμε φωνές για εύκολες λύσεις και από μηχανής θεούς», ανέφερε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του στο Κρήτη TV o Γιάννης Στουρνάρας. 

Ο διοικητής της ΤτΕ σημείωσε ότι ένα ακόμη από τα βασικά συμπεράσματα της κρίσης είναι ότι δεν πρέπει να προχωρούν σε προσαρμογή μόνο οι χώρες που έχουν πλεονάσματα αλλά και όσες εμφανίζουν ελλείμματα, κάτι που δεν έχει γίνει ακόμη κατανοητό στην έκταση που θα έπρεπε.

Σε ερώτηση για τη συμπεριφορά του ΔΝΤ απέναντι στην Ελλάδα, ο κ. Στουρνάρας τόνισε με νόημα ότι «ουδείς αλάνθαστος». «Η συμβολή του ήταν καθοριστική, με την τεχνογνωσία, ωστόσο αν έκανε κάπου λάθος ήταν στην επιμονή σε πολιτικές λιτότητας και ότι στην αρχή δεν έδωσε επαρκή προσοχή έμφαση σε ιδιωτικοποιήσεις και μείωση δαπανών και έδωσε μεγαλύτερη έμφαση σε αύξηση των φόρων, που προκάλεσε μεγαλύτερη μείωση του ΑΕΠ από ότι έπρεπε», υπογράμμισε.

Ο Γ. Στουρνάρας ανέφερε πως ένα μάθημα της κρίσης είναι ότι όταν κάνεις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και απελευθερώνεις αγορές, όπως έγινε και στην Ελλάδα, αυτό πρέπει να γίνει παράλληλα ή να απελευθερώσεις πρώτα τις αγορές αγαθών και υπηρεσιών και μετά την αγορά εργασίας. «Αυτό δημιούργησε μεγαλύτερη μείωση πραγματικών μισθών και μεγαλύτερη ύφεση», είπε χαρακτηριστικά.

Ξεκαθάρισε, δε, ότι αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι ότι σήμερα βλέπουμε τη Ευρωζώνη σαν ένα παίγνιο μηδενικού αθροίσματος, πρέπει να αλλάξουμε την κατάσταση και να γίνει win-win.

«Στην τραπεζική ενοποίηση λένε ότι για να προχωρήσω σε εγγύηση καταθέσεων πρέπει να μηδενίσετε τα κόκκινα δάνεια. Γιατί να μην το κάνουμε παράλληλα; Να πάρουμε πιο δραστικά μέτρα για τα κόκκινα δάνεια και οι χώρες του Βορρά να συναινέσουν στην εγγύηση των καταθέσεων. Δεν πρέπει να ξαναγυρίσουμε ποτέ στις υπερβολές του παρελθόντος με τα τεράστια ελλείμματα και στις φούσκες σε ακίνητα κ.λπ.», τόνισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. 

Πρόσθεσε πως είτε μας αρέσει είτε όχι είμαστε κι εμείς μέρος του συστήματος, είμαστε μέρος της Ευρωζώνης και ότι οι υγιείς δυνάμεις επικράτησαν σε όλες τις χώρες μέλη.

«Πήραμε σχεδόν δάνεια ύψους σχεδόν 300 δις. ευρώ με τους ευνοϊκότερους όρους που έχουν δοθεί ποτέ. Κάποιοι λένε ότι έγινε για να σωθεί το σύστημα, ήταν όμως και μία πράξη αλληλεγγύης. Μέσος όρος επιτοκίου που πληρώνουμε είναι 1,5-1,6%, πόσες χώρες στον κόσμο έχουν τέτοια επιτόκια. Σαφώς υπήρξαν ακραίες φωνές και έγιναν λάθη όμως κάναμε το σωστό. Ακόμη και αυτοί που φώναζαν παλιά πήραν μέτρα και είχαν και αυτοί θετική συμβολή στο να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη», συμπλήρωσε ο Γ. Στουρνάρας.

Ανέφερε ότι πολλές φορές αισθάνθηκε πως όπως υπήρχε λαϊκισμός στην Ελλάδα έτσι υπήρχε και στη Γερμανία. «Αισθάνθηκα ορισμένες φορές ότι ορισμένες ακραίες φωνές ήθελαν την τιμωρία της Ελλάδας, ότι πρέπει να περάσει ο λαός στο Καθαρτήριο και αυτές τις φωνές τις πολέμησα τόσο ως υπουργός όσο και ως διοικητής της ΤτΕ. Χαίρομαι που επικράτησαν νηφαλιότερες απόψεις», κατέληξε ο διοικητής της ΤτΕ.

Σε ερώτηση για το ασφαλιστικό, ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι το συγκεκριμένο θέμα συνδέεται άρρηκτα με την χρηματοπιστωτική σταθερότητα και είναι εύλογο να εκφράζει άποψη η κεντρική τράπεζα για την βιωσιμότητα του συστήματος. «Η ΤτΕ έχει το καλύτερο ερευνητικό δυναμικό  και γι’ αυτό έχω υποχρέωση ως διοικητής να παρουσιάσω τις αναλύσεις. Δεν με ενδιαφέρει να ενισχύσω ή να αμφισβητήσω κανένα κομματικό πρόγραμμα».

Για το εκλογικό κλίμα, ο διοικητής της ΤτΕ δήλωσε πως ελπίζει ότι πλέον οι αγορές είναι σε καλή φάση και δεν θα δούμε αρνητικές εξελίξεις. Σημείωσε ότι ο φόβος κάθε κεντρικού τραπεζίτη για τις προεκλογικές περιόδου είναι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός.

«Η ελληνική οικονομία αλλάζει και γίνεται πιο εξωστρεφής. Η κρίση προκάλεσε σεισμούς αλά και θετικές εξελίξεις. Βγαίνουμε από την κρίση με συρρικνωμένο οικονομικό προϊόν αλλά καλύτερα θεμελιώδη μεγέθη. Η οικονομία μας θα πρέπει να ζει από την ανταγωνιστικότητά της που σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επενδύσουν στο τρίγωνο της γνώσης, ήτοι σε έρευνα, καινοτομία και παιδεία», ανέφερε.

Επενδύσεις

Ο Γ. Στουρνάρας επεσήμανε ότι σήμερα η παγκόσμια οικονομία έχει πολύ μεγάλη ρευστότητα και το ερώτημα είναι πως μπορούμε εμείς να προσελκύσουμε αυτή τη ρευστότητα. «Το ελληνικό spread έχει πέσει και προφανώς υπάρχουν πλέον μεγάλες θετικές προσδοκίες. Πρέπει να προσελκύσουμε μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια και μετοχικές συμμετοχές. Κεφάλαια που θα έρθουν και θα μείνουν. Έχουμε ένα κενό της τάξης των 20 δισ. ετησίως για να αναπτυχθούμε με διπλάσιους ρυθμούς., Για να γίνει αυτό χρειάζονται οι σωστές πολιτικές. Αν δεν δουν μακροχρόνιες δεσμεύσεις από το πολιτικό σύστημα της χώρας, οι επενδυτές δεν θα έρθουν», υποστήριξε. 

Τράπεζες

Ο κ. Στουρνάρας απέκλεισε κατηγορηματικά κάθε πιθανότητα κουρέματος τονίζοντας ότι οι τράπεζες πλέον είναι σε καλύτερη μοίρα. «Θα πρέπει να γίνουν ενέργειες για να απαλλαγούμε από το άγος των "κόκκινων" δανείων. Αν θέλουμε πραγματικά να απαλλαγούμε τα επόμενα χρόνια θα χρειαστούμε μία συστημική λύση και αυτή την έκκληση την απευθύνω τόσο στη σημερινή και στην επόμενη κυβέρνηση όσο και στην ΕΚΤ. Η συστημική λύση είναι ένα κεντρικό μέσο στο οποίο θα μεταφερθούν τα κόκκινα δάνεια τύπου bad bank», τόνισε ο κ. Στουρνάρας.

Φορολογία - Πλεόνασμα

Τέλος ο Γ. Στουρνάρας επεσήμανε ότι σαφώς υπάρχουν τρόποι να μειωθούν οι φόροι αλλά θα πρέπει να καλυφθούν οι δημοσιονομικές τρύπες. «Υπάρχουν όμως τρόποι για να γίνει αυτό. Ένα μείγμα δημοσιονομικής πολιτικής που θα είναι πιο φιλικό προς την ανάπτυξη. Επίσης, θα πρέπει να μειωθεί το πρωτογενές πλεόνασμα και έχω επιχειρηματολογήσει πάνω σε αυτό εδώ και δύο χρόνια. Το 2% είναι πολύ πιο εφικτό από το 3,5% ενώ είναι καλύτερο για όλους, ακόμη και για τους δανειστές», κατέληξε ο διοικητής της ΤτΕ.