H ακτινογραφία των παροχών & οι πολιτικές "παγίδες" του Τσίπρα

Στην άμεση ψήφιση μέτρων ύψους 1,14 δις. ευρώ με εφαρμογή μέσα στον Μάιο θα προχωρήσει η κυβέρνηση όπως προκύπτει από τις χθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού. Ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε από τώρα τον τρόπο διάθεσης του φετινού υπερ-πλεονάσματος πριν αυτό αποτυπωθεί επικαλούμενος τις προβλέψεις της ελληνικής πλευράς. Έκανε όμως και ένα βήμα παρακάτω. Μοίρασε όχι μόνο τα υπερπλεονάσματα μέχρι και το 2022 αλλά έβαλε ως «εγγύηση» και ένα ποσό από το μαξιλάρι ασφαλείας συνολικού ύψους 5,5 δις. ευρώ προκειμένου να χρηματοδοτήσει τις ελαφρύνσεις και των ετών από το 2020 έως το 2022.

Το αν οι θεσμοί συμφωνούν στην πρακτική της… ενεχυρίασης του μαξιλαριού ασφαλείας αλλά και στην κοστολόγηση των μέτρων είναι κάτι που θα φανεί το προσεχές διάστημα. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση φαίνεται να κινείται εκ του ασφαλούς. Θα νομοθετήσει τα μέτρα του 2019 –για τα οποία δεν τίθεται θέμα εγγυήσεων, όχι όμως και αυτά του 2020 τα οποία θα ψηφιστούν λίγο πριν κατατεθεί ο προϋπολογισμός του 2020 στη Βουλή.

Αναλυτικά ένα προς ένα τα μέτρα του 2019 και του 2020 αλλά και οι επιπτώσεις που θα έχουν στην τσέπη των φορολογουμένων και των επιχειρήσεων, είναι τα εξής:

Το πακέτο μέτρων του 2019 –το οποίο θα χρηματοδοτηθεί αποκλειστικά με τα προβλεπόμενα πρωτογενή πλεονάσματα της φετινής χρονιάς χωρίς να χρειαστούν εγγυήσεις- θα περιλαμβάνει τα εξής:

1. Τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 24% που είναι σήμερα στο 13%. Η μείωση αυτή θα γίνει άμεσα μέσα στον Μάιο. Πρακτικά, ανοίγει ο δρόμος για μείωση των τιμών κατά 9% αν φυσικά μεταφερθεί όλο το φορολογικό όφελος στον τελικό καταναλωτή

2. Τη μετάταξη των τροφίμων από το 24% που είναι σήμερα, στο 13%. Αντίστοιχα, προκύπτει οικονομικό όφελος της τάξεως του 9% στον τελικό καταναλωτή.

Αυτά τα δύο μέτρα έχουν συνολικό δημοσιονομικό κόστος 260 εκατ. ευρώ για την περίοδο μέχρι το τέλος του έτους.

3.Τη μείωση του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό και στο φυσικό αέριο από το 13% που είναι σήμερα στο 6% τόσο για τους ιδιώτες όσο και για τις επιχειρήσεις. Πρακτικά για ένα νοικοκυριό με:

·  1000 κιλοβατώρες το τετράμηνο ο ΦΠΑ θα μειωθεί από τα 20,39 ευρώ στα 9,41 ευρώ. Άρα το ετήσιο όφελος φτάνει στα 33 ευρώ.

· 1500 κιλοβατώρες το τετράμηνο, ο ΦΠΑ θα μειωθεί από τα 30,37 ευρώ στα 14,02 ευρώ. Το ετήσιο όφελος ανέρχεται στα 49 ευρώ

·  2000 κιλοβατώρες το τετράμηνο, ο ΦΠΑ θα μειωθεί από τα 42,59 ευρώ στα 19,66 ευρώ. Το ετήσιο όφελος φτάνει στα 69 ευρώ.

· 3000 κιλοβατώρες το τετράμηνο ο ΦΠΑ θα μειωθεί από τα 75,81 ευρώ στα 34,99 ευρώ. Το ετήσιο όφελος διαμορφώνεται στα 122 ευρώ.

4. Την καταβολή «13ης σύνταξης». Για συντάξεις έως 500 ευρώ θα καταβάλλεται μια ισόποση σύνταξη. Για συντάξεις από 500 έως 600 ευρώ θα καταβάλλεται το 70% μιας σύνταξης (δηλαδή 420 ευρώ τον χρόνο για σύνταξη 600 ευρώ). Για συντάξεις από 601 έως 1000 ευρώ θα δίδεται τα 50% μιας σύνταξης (έως και 500 ευρώ) ενώ για συντάξεις άνω των 1000 ευρώ, θα δίδεται το 30% μιας ολόκληρης σύνταξης. Το κόστος αυτού του μέτρου ανέρχεται στα 800 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, η κλίμακα διαμορφώνεται ως εξής:

Κύρια σύνταξη	Ποσοστό 13ης σύνταξης
έως 500€	100%
501€-600€	70%
601€-1000€	50%
Άνω των 1000€	30%

Να σημειωθεί ότι αν κάποιος εισπράττει περισσότερες από μια συντάξεις, τότε ο συντελεστής εφαρμόζεται με βάση το άθροισμα των κύριων συντάξεων.

Το πακέτο μέτρων του 2020 έχει προϋπολογισμό 1,3 δις. ευρώ και περιλαμβάνει μέτρα με «φιλοαναπτυξιακό πρόσημο» όπως υποστήριξε ο κ. Τσίπρας:

1. Την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ και τη μείωση των συντελεστών υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ. Αναλυτικά η νέα κλίμακα διαμορφώνεται ως εξής:

·         Για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ συντελεστής 0%

·         Για εισοδήματα από 20.000 έως 30.000 ευρώ συντελεστής 2% (από 5% σήμερα)

·         Για εισοδήματα από 30.000 έως 40.000 ευρώ συντελεστής 4% (από 6,5% σήμερα)

·         Για εισοδήματα από 40.000 έως 65.000 ευρώ συντελεστής 6% (από 7,5% σήμερα)

·         Για εισοδήματα από 65.000 έως 220.000 ευρώ από 9% θα γίνει 8%

Τι σημαίνουν αυτοί οι συντελεστές στην πράξη; Χαρακτηριστική είναι η σύγκριση της σημερινής κλίμακας με την προτεινόμενη:

2.  Την αύξηση του συντελεστή αποσβέσεων για τις νέες επενδύσεις από το 100% που είναι σήμερα, στο 150% (σ.σ θα αφορά σε επενδύσεις σε βιομηχανικό και τεχνολογικό εξοπλισμό που θα πραγματοποιηθούν εντός πενταετίας)

3. Την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για τις προσλήψεις νέων έως 25 ετών σε ποσοστό 80% και για την προσλήψεις νέων έως 29% σε ποσοστό 25%. Η επιδότηση θα αφορά σε προσλήψεις για θέσεις πλήρους απασχόλησης.

Σύμφωνα με την εξειδίκευση του μέτρου από το υπουργείο Εργασίας, για τους εργαζόμενους κάτω των 25 ετών, η επιδότηση του 80% των εισφορών θα σημαίνει ότι η εισφορά του εργοδότη θα μειώνεται από το 13,33% στο 2,66% και του εργαζόμενους από το 6,67% στο 1,34%. Χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα παραδείγματα:

Μισθός εργαζόμενου	Μηνιαίο Ποσό επιδότησης εργοδότη (πρόσθετο της υπάρχουσας επιδότησης 50%)	Μηνιαίο ποσό επιδότησης εργαζόμενου	Ετήσιο όφελος επιχείρησης (πρόσθετο της υπάρχουσας επιδότησης 50%)	Ετήσιο όφελος εργαζόμενου
650€	26€	35€	364€	490€
780€	31€	42€	434€	588€
850€	34€	45€	476€	630€
1000€	40€	53€	560€	742€
1200€	48€	64€	672€	896€

Για τους εργαζόμενους 25-29 ετών, η επιδότηση ανέρχεται στο 25% που σημαίνει ότι η εισφορά του εργοδότη μειώνεται από το 13,33% στο 10% και του εργαζόμενου από το 6,67% στο 5%. Ο αντίστοιχος πίνακας, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας διαμορφώνεται ως εξής:
 

Μισθός εργαζόμενου	Μηνιαίο Ποσό επιδότησης εργοδότη	Μηνιαίο ποσό επιδότησης εργαζόμενου	Ετήσιο όφελος επιχείρησης	Ετήσιο όφελος εργαζόμενου
650€	22€	11€	308€	154€
780€	26€	13€	364€	182€
850€	28€	14€	392€	196€
1000€	33€	17€	462€	238€
1200€	40€	20€	560€	280€

4.   Τη μείωση του μεσαίου συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 11% από την 1/1/2020. Άρα θα υπάρξει περαιτέρω μείωση και για τα τρόφιμα, και για την εστίαση που ήδη θα έχουν μεταφερθεί στον χαμηλό συντελεστή από το Μάιο του 2019.

5.  Τη μείωση του φόρου εισοδήματος για κατοίκους νησιών με πληθυσμό έως 3100 κατοίκους

6.  Τη μείωση του ΕΝΦΙΑ σε νησιά με πληθυσμό έως 1000 κατοίκους.

7. Τη μείωση του κόστους πετρελαίου θέρμανσης για ορεινές περιοχές (σε όσες ανήκουν στην Α και Β ζώνη). Αυτό θα γίνει μέσω της αύξησης του επιδόματος.  

8.  Τη μείωση του συντελεστή του φόρου εισοδήματος των συνεταιρισμών αγροτών στο 10% γα όλους τους συνεταιρισμούς ανεξαρτήτως κλάδου προκειμένου να ενισχυθεί ο συνεταιριστικός κλάδος.

9. Την έκπτωση 10% στο φορολογητέο εισόδημα των συνετ/μενων αγροτών.

10.   Την επαναφορά της έκπτωσης φόρου εισοδήματος για την καταβολή των τόκων στεγαστικών δανείων που αφορούν στην απόκτηση πρώτης κατοικίας. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό αυτό θα είναι ένα μέτρο επιβράβευσης και των δανειοληπτών που εξυπηρετούν κανονικά τα δάνειά τους.