Πέντε συμπεράσματα από το νέο μεταμνημονιακό πολιτικό σκηνικό

Για τις κάλπες των ευρωεκλογών αλλά και των αυτοδιοικητικών εκλογών χύνονται ήδη τόνοι μελάνης, αλλά η συντριπτική νίκη της ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ με 9,5% έχει ήδη δημιουργήσει νέα πολιτικά δεδομένα.

Κλείνει οριστικά ο κύκλος του κατακερματισμένου μνημονιακού πολιτικού σκηνικού που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία το 2015, ενώ κλείνουν τον κύκλο τους σειρά κομμάτων που συνδιαμόρφωσαν τις πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων ετών (ΔΗΜΑΡ, ΑΝΕΛ, Ποτάμι, Ένωση Κεντρώων, κλπ).

Το πρώτο μεταμνημονιακό πολιτικό σκηνικό είναι μπροστά μας και περιλαμβάνει:

1. την κυριαρχία της Δεξιάς παράταξης και μάλιστα με διευρυμένο ακροατήριο από το χώρο του Κέντρου.

2. την παγίωση της ακροδεξιάς σε ποσοστά κοντά στο 10%, έστω και με νέους συσχετισμούς (Χρυσή Αυγή, Ελληνική Λύση).

3. Την εξαέρωση τριών κοινοβουλευτικών κομμάτων (ΑΝΕΛ, Ποτάμι, Ένωση Κεντρώων), με βασική αφορμή τη στάση τους στη Συμφωνία των Πρεσπών.

4. Την εκλογική στασιμότητα του Κινήματος Αλλαγής και του ΚΚΕ, παρά την ευνοϊκή για αυτούς συγκυρία λόγω της μεγάλης μείωσης των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ.

5. Την συντριβή της παραδοσιακής εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς (Λαϊκή Ενότητα, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Πλεύση Ελευθερίας), με μόνο κερδισμένο το Μέρα25 του πρώην ΥΠΟΙΚ Γιάνη Βαρουφάκη.

Καθαρή προσωπική νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη

Μεγάλος νικητής των τριών καλπών είναι αδιαμφισβήτητα η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Περίπου 3,5 χρόνια μετά την εκλογή του στην ηγεσία της συντηρητικής παράταξης, ο πρόεδρος της ΝΔ, ακολουθώντας τη δική του ατζέντα και στρατηγική, κατάφερε να επαναφέρει το κόμμα του σε τροχιά εξουσίας, νικώντας κατά κράτος έναν σκληρό αντίπαλο, τον Αλέξη Τσίπρα.

Συμβιβάζοντας διαφορετικές πτέρυγες της Δεξιάς, τη σαμαρική που δεν είδε ποτέ με καλό μάτι το άνοιγμα στο Κέντρο και την καραμανλική που δυσφορεί με τον κυρίαρχο ρόλο στελεχών της ακραίας Δεξιάς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατάφερε να κερδίσει ένα σημαντικό κομμάτι του μεσαίου χώρου, που στο παρελθόν είχε στραφεί στο ΠΑΣΟΚ/Κίνημα Αλλαγής και το Ποτάμι.

Κατοχυρώνει πλέον του θέση του ως επιτυχημένος αρχηγός της παράταξής του και προβάρει πρωθυπουργικό κοστούμι για τις επερχόμενες εθνικές εκλογές.

Ο ηττημένος ΣΥΡΙΖΑ και η επόμενη ημέρα

Βαριά ήττα αλλά όχι συντριβή είναι το αποτέλεσμα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Η διαφορά των 9,5% δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας του μηνύματος ότι οι πολίτες τάσσονται υπέρ της πολιτικής αλλαγής μετά από 4,5 χρόνια. Η κόπωση της εξουσίας, φαινόμενα αλαζονείας, σειρά λαθών ουσίας αλλά και τακτικής (φορολογία, Πρέσπες, κλπ) έφεραν το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα σε δύσκολη θέση.

Ωστόσο, ο 45χρονος πρωθυπουργός έχει χρόνο μπροστά του, ακόμη και μετά από μια αντίστοιχη ήττα στις εθνικές εκλογές, να ανασυγκροτήσει το κόμμα του και να διεκδικήσει εκ νέου την εξουσία.

Εσωκομματικά δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να καθιερωθεί ως το βασικό κόμμα του αντιδεξιού πόλου, καταλαμβάνοντας, όπως φαίνεται, ρόλο παραπλήσιο με αυτόν του ΠΑΣΟΚ την περίοδο 1977-2011.

Επιδόσεις διπλής ανάγνωσης για ΚΙΝΑΛ και ΚΚΕ

Διπλής ανάγνωσης είναι το αποτέλεσμα για το Κίνημα Αλλαγής. Εκ πρώτης όψεως, η τρίτη θέση συνιστά επιτυχία, όπως και η αύξηση του ποσοστού του από το 6,2% του 2015 σε 7,6%. Ωστόσο, όπως προκύπτει, το ΚΙΝΑΛ είχε ελάχιστα οφέλη από την μεγάλη απώλεια δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή από τη δεξαμενή ψηφοφόρων που το στήριξε τις προηγούμενες δεκαετίες. Ταυτόχρονα, δεν μπόρεσε να συγκρατήσει ούτε τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους του Κέντρου που στράφηκαν μαζικά στη ΝΔ, με σύνθημα “να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ”.

Προβληματισμό προκαλούν και τα καθηλωμένα ποσοστά του ΚΚΕ, δεδομένου ότι ο Περισσός απειλήθηκε από το πρώην συγγενικό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, άντεξε στην επέλαση της “πρώτης φοράς αριστερά”, αλλά δεν κατάφερε να προσελκύσει δυσαρεστημένους ή απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ.

Στον απόηχο της Συμφωνίας των Πρεσπών, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες του Πάνου Καμμένου, το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη και η Ένωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη, δείχνουν να κλείνουν τον πολιτικό τους κύκλο, καθώς φαίνεται δύσκολη η εκ νέου παρουσία τους στη Βουλή των Ελλήνων.

Κερδισμένοι Βαρουφάκης και Βελόπουλος

Στους αδιαμφισβήτητα κερδισμένους η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου. Αποσπώντας σημαντικό ποσοστό από τη Χρυσή Αυγή και τους ΑΝΕΛ, το νέο κόμμα στο χώρο της ακροδεξιάς έφτασε το 4,1%, ποντάροντας κυρίως στο Μακεδονικό και τους νομούς της Βόρειας Ελλάδας. Διεκδικεί σίγουρα με αξιώσεις την είσοδό του στην επόμενη Βουλή, ενώ έχει γίνει πλέον τον πρώτο λόγο στο χώρο που συνυπάρχουν το ΛΑΟΣ, η Νέα Δεξιά, οι ΑΝΕΛ, κλπ.

Ο δεύτερος μεγάλος κερδισμένος είναι ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης με το ΜΕΡΑ25. Έκανε την εκλογική έκπληξη με δυναμική διείσδυση στα νεανικά κοινά, εξαέρωσε τις άλλες δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και έβαλε τις βάσεις να παλέψει την είσοδό του στη Βουλή, με το βλέμμα σε απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ.