Τι κρύβουν οι νέοι «χρησμοί» των δανειστών από τους Δελφούς Οι ελαφρύνσεις χρέους θα έρχονται σταδιακά και υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα εκπληρώνει στόχους και θα ολοκληρώνει μεταρρυθμίσεις

Οι δανειστές της Ελλάδας προετοιμάζουν άλλον έναν πολυετή «κορσέ» για τη χώρα ο οποίος μπορεί να μην λέγεται μνημόνιο για πολιτικούς λόγους αλλά θα έχει όλα τα χαρακτηριστικά του: αυστηρούς δημοσιονομικούς στόχους, προαπαιτούμενα και πλαίσιο εποπτείας.

Το «αντάλλαγμα» για την Ελλάδα προκειμένου να τηρεί τις δεσμεύσεις της σε δημοσιονομικό και μεταρρυθμιστικό επίπεδο, δεν θα είναι αυτή τη φορά τα φθηνά δάνεια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης αλλά τα μέτρα διευθέτησης του χρέους και ένα «δίχτυ προστασίας» προκειμένου να γίνει με τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις η επάνοδος στις αγορές. Τα μέτρα του χρέους, θα περιγραφούν στο κείμενο συμφωνίας που θα πρέπει να υπογραφεί το καλοκαίρι (σε κάθε περίπτωση πριν από τις 20 Αυγούστου) αλλά δεν θα εφαρμοστούν άμεσα στο σύνολό τους.

Οι ελαφρύνσεις θα έρχονται σταδιακά και υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα εκπληρώνει στόχους και θα ολοκληρώνει μεταρρυθμίσεις. Όσον αφορά στη διάρκεια κατά την οποία η Ελλάδα θα φορά αυτό τον στενό «κορσέ», όλα δείχνουν ότι μέχρι το 2022 (οπότε και λήγει η υποχρέωση παραγωγής πλεονασμάτων της τάξεως του 3,5%) το πλαίσιο θα είναι αυστηρό ενώ από το 2022 και μετά θα χαλαρώνει αλλά θα υπάρχει. Mέχρι πότε;

Χθες από τους Δελφούς ο επικεφαλής του Κλάους Ρέγκλινγκ μας υπενθύμισε ότι τα δάνεια των 181 δις. ευρώ που έχουμε πάρει μέχρι τώρα από τον ESM (και τα οποία θα φτάσουν κοντά στα 200 δις. ευρώ μέχρι τον Αύγουστο) θα αποπληρωθούν ύστερα από 41 χρόνια το 2059. Μέχρι να καταβληθεί το 75% αυτού του ποσού, το πλαίσιο επιτήρησης θα είναι εκεί καθώς αυτό προβλέπει το ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Οι ομιλίες Ρέγκλινγκ, Κοστέλο, Βίζερ στους Δελφούς και στο 3ο οικονομικό Forum ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστικές για την «επόμενη ημέρα» της Ελλάδας και ουσιαστικά δεν άφησαν καμία αμφιβολία σχετικά με το αν θα υπάρξει «καθαρή έξοδος ή όχι». Δεν είναι τυχαία η φράση του Ρέγκλινγκ: το ταξίδι δεν έχει τελειώσει. Η κυβέρνηση θα παζαρέψει το επόμενο διάστημα μόνο για το πόσο «σφικτό» θα είναι το πλαίσιο επιτήρησης το επόμενο διάστημα.

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ ήταν σαφής: όσο περισσότερα είναι τα μέτρα διευθέτησης του χρέους, τόσο αυστηρότερο θα είναι το πλαίσιο της επιτήρησης. Η «είδηση» μάλιστα βγήκε από τον «πρώην» του EWG Τόμας Βίζερ ο οποίος αναφέρθηκε σε σταδιακή εφαρμογή των μέτρων για το χρέος κάτι που φαίνεται να έχει αποδεχτεί και η κυβέρνηση. Σταδιακή εφαρμογή σημαίνει και... conditionality δηλαδή «προαπαιτούμενα».

Κάθε μέτρο για το χρέος (επιστροφή κερδών από ANFAs και SMPs, επιμήκυνση διάρκειας αποπληρωμής του χρέους ώστε να αυξηθεί η μέση διάρκεια από τα 18 χρόνια που είναι σήμερα, αποπληρωμή βραχυπρόθεσμων και ακριβών τμημάτων του χρέους) θα είναι συνδεδεμένο με μια μεταρρύθμιση και έναν δημοσιονομικό στόχο. Ο κατάλογος θα είναι σαφώς προσδιορισμένος στη νέα συμφωνία και θα περιλαμβάνει: κόκκινα δάνεια, κτηματολόγιο, αναδιάρθρωση δημόσιας διοίκησης, βελτίωση φοροεισπρακτικού μηχανισμού, αποκρατικοποιήσεις, εξίσωση αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές (η οποία ουσιαστικά δεν θα γίνει τώρα), κατώτατο μισθό κλπ. Φυσικά πάνω από όλα θα είναι ο στόχος για τα πλεονάσματα του 3,5%.  

Ο «καυγάς» που έχει στήσει η κυβέρνηση με την Τράπεζα της Ελλάδας για την προληπτική γραμμή στήριξης, στην πραγματικότητα αφορά ένα πολύ μικρό κομμάτι της όλης συμφωνίας το οποίο έχει να κάνει με το «δίχτυ προστασίας» υπό το οποίο θα βγει η Ελλάδα στις αγορές. Το επιχείρημα Δραγασάκη ότι η προληπτική γραμμή στήριξης ισοδυναμεί με μισό μνημόνιο και προϋποθέτει ότι το άνοιγμά της θα πρέπει να εγκριθεί από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια είναι σωστό ενώ με το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην Ευρώπη για την Ελλάδα, είναι αμφίβολο και αν θα εγκριθεί η χορήγηση νέων διευκολύνσεων.

Από την άλλη, το ότι θα περιοριστούμε σε έναν κουμπαρά ασφαλείας (με περίπου 19-20 δις. ευρώ στο εσωτερικό του τα οποία θα επαρκούν για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών μέχρι το τέλος του 2019 ή μέχρι το τέλος του 2020 αν σκουπίσουμε και όλα τα διαθέσιμα των φορέων του ελληνικού δημοσίου) δεν σημαίνει ότι την επόμενη ημέρα θα είμαστε μόνοι μας και θα χαράσσουμε ελεύθερα την οικονομική πολιτική. Μάλλον το αντίθετο...