Το μαρτύριο των δόσεων : Πόσα «λεφτά υπάρχουν» στο Δημόσιο Η πρώτη σοβαρή υποχρέωση της επόμενης χρονιάς έχει να κάνει με τη λήξη των ελληνικών ομολόγων που βρίσκονται στην κατοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Μετά το Euroworking Group της 12ης Ιανουαρίου θα φανεί αν και πότε θα γίνει το επόμενο βήμα στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης. Μετά το τελευταίο Eurogroup του 2016, ελάχιστη πρόοδος έχει συντελεστεί και η μόνη ουσιαστική εξέλιξη είναι το ξεκαθάρισμα της ιστορίας –μετά και τη γνωστή επιστολή Τσακαλώτου- με το έκτακτο επίδομα που διένειμε η ελληνική κυβέρνηση. 

Ο χρόνος κυλάει εις βάρος της ελληνικής πλευράς καθώς όσο περισσότερο διατηρείται η αβεβαιότητα, τόσο περισσότερο απομακρύνονται οι ελπίδες για ουσιαστική αύξηση του ΑΕΠ μέσα στο 2017. Ενώ μέχρι και τις αρχές Δεκεμβρίου Ευρωπαίοι αξιωματούχοι

μιλούσαν για δυνατότητα επίτευξης συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο πριν από τις εορτές των Χριστουγέννων, τώρα αναφέρονται σε προοπτική ακόμη και μηνών. Η ελληνική κυβέρνηση, παραδέχτηκε ότι η επόμενη εκταμίευση πόρων για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου δεν πρόκειται να γίνει πριν από τον Μάρτιο ανεξάρτητα από την πορεία της β’ αξιολόγησης. Θεωρητικά, ο βασικός στόχος είναι να κλείσει η διαπραγμάτευση μέχρι το Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου, στόχος όμως ο οποίος πλέον μοιάζει εξαιρετικά φιλόδοξος.

Η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης θα έχει πολλαπλές ορατές συνέπειες για την ελληνική οικονομία:

1.      Θα καθυστερήσει η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καθώς η ΕΚΤ έχει θέσει ως απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη της Ελλάδας στο QE την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης. Η ενσωμάτωση της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης έχει συνδεθεί με την προοπτική εξόδου της χώρας στις αγορές.

2.      Θα παρατείνει το κλίμα αβεβαιότητας σε μια περίοδο μάλιστα που η κυβέρνηση θέλει το κλίμα ηρεμίας ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου ανάπτυξης (2,7% κατά τη διάρκεια του 2017).

Το γεγονός ότι φαίνεται να ξεπερνιέται ο «σκόπελος» της «13ης σύνταξης» και των προβλημάτων που αυτή δημιούργησε στις σχέσεις της Αθήνας με τους δανειστές, δηιουργεί τις προϋποθέσεις για συγκρατημένη αισιοδοξία ότι οι διαβουλεύσεις θα προχωρήσουν. Βέβαια, μένει σε εκκρεμότητα το εξαιρετικά κρίσιμο θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων για το 2019 και για το 2020. Πρόκειται για εκκρεμότητα η οποία δεν θα λυθεί παρά μόνο σε πολιτικό επίπεδο και αυτό διότι σε αυτή τη φάση, η διαπραγμάτευση φαίνεται να βρίσκεται σε αδιέξοδο:

1.      Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί επιμένουν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα πρέπει να διατηρηθεί στο 3,5% και μετά το 2018 με ανοικτό προς διαπραγμάτευση μόνο τη χρονική περίοδο διατήρησης του στόχου (3ετία στην πιο ελαστική για την Ελλάδα εκδοχή και 10ετία στην χειρότερη). Παρά τη διατήρηση του στόχου όμως στο 3,5% επιθυμούν και την παραμονή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα.

2.      Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δημοσίως έχει ξεκαθαρίσει ότι μπαίνει στο ελληνικό πρόγραμμα αν ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος διαμορφωθεί στο 1,5% υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει διευθέτηση του ελληνικού χρέους (με μέτρα πέραν αυτών που προβλέπονται στο πακέτο με τις βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις). Αν πάΑς.