2017: Τίποτα δεν είναι δεδομένο

Ομολογώ μια μεγάλη μου αδυναμία. Μ΄ αρέσουν οι γιορτές. Και οι θρησκευτικές και οι εθνικές. Απολαμβάνω το θεσμικό περιεχόμενό τους. Το ψάχνω κάθε φορά, σαν να είναι κάτι καινούργιο. Οι γιορτές των Χριστουγέννων κρατάνε πολύ. Συνδέονται με την Πρωτοχρονιά και τον αγιασμό των υδάτων. Όλες αυτές οι μέρες προσφέρουν χρυσάφι σε όποιον ψάχνεται. Το ψάξιμο και το διάβασμα λειτουργούν και είναι αφετηρία. Τι κράτησα, λοιπόν; 
Από μια δημοσκόπηση συνέλεξα δύο κυρίαρχα στοιχεία. Την απαισιοδοξία και κόπωση του ελληνικού λαού και την στάση του απέναντι στο ευρώ.
Το πρώτο στοιχείο: Το 65% πιστεύει ότι η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας θα χειροτερέψει το 2017. Και κοντά σ’ αυτούς το 66% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας σήμερα είναι χειρότερη από εκείνη πριν ένα χρόνο. 

Θέλω να προλάβω εκείνους που θα ρίξουν σκιές δυσπιστίας απέναντι στην συγκεκριμένη δημοσκόπηση. Τις ίδια μέρες δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα του ευρωβαρόμετρου. Ως γνωστόν διεξάγεται κάτω από την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τι αποκαλύπτεται; Μόνο εννέα στους εκατό Έλληνες εμπιστεύονται τη σημερινή ελληνική κυβέρνηση! Και τους χειρισμούς της.
Το δεύτερο στοιχείο: στους ερωτηθέντες τέθηκε ένα πεντακάθαρο ερώτημα: «αν σήμερα γινόταν δημοψήφισμα με θέμα τη παραμονή της χώρας στο ευρώ, εσείς τι είναι πιο πιθανό να ψηφίζατε;» Το δεύτερο στοιχείο συνδέεται στενά με το πρώτο. Το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό. Μόνο 47,5% απάντησε ναι στο ευρώ. Ενώ πριν έξι χρόνια το ναι στο ευρώ το ζητωκραύγαζε το 60,5%! Δηλαδή οι υποστηριχτές της παραμονής μας στην ευρωζώνη μειώθηκαν κατά 13%. Το όχι στο ευρώ σκαρφάλωσε στο 36,5%. Μέσα σε έξι χρόνια οι ευρωσκεπτικιστές αύξησαν τις δυνάμεις τους κατά 8%. Και αν μελετήσουμε πιο προσεκτικά τη συγκεκριμένη δημοσκόπηση, τότε οι ζηλωτές της δραχμής ή όποια άλλης ονομασίας του νομίσματος που θα αντικαταστήσει το ευρώ, πρέπει να είναι εξαιρετικά αισιόδοξοι. Η τάση τους έχει μια δυναμική πορεία.
Δεν κρύβω ότι ανήκων σε εκείνη την κατηγορία των συμπολιτών μας, που, παρά τα μύρια τόσα κακά, είναι φιλοευρωπαίοι. Είμαστε ευρωπαίοι. Και θεωρούμε την διαχρονική ευρωπαϊκή επιλογή ιστορική επιλογή.
Γι’ αυτό και ανησυχώ. Από τα κεκτημένα δεν θεωρώ τίποτα δεδομένο. Και όσο συνεχίζεται αυτή η ασυνάρτητη πολιτική, και όσο μας απειλεί ο Ευκλείδης Τσακαλώτος με ένα τέταρτο μνημόνιο, τόσο η ανησυχία μου εντείνεται.