Συγκρούσεις υπουργών για τις μονιμοποιήσεις συμβασιούχων

Ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις και κόντρες μεταξύ των λαϊκιστών και της ..εκσυγχρονιστικής πτέρυγας της κυβέρνησης έχει προκαλέσει η τροπολογία που κατατέθηκε στην βουλή σύμφωνα με την οποία μονιμοποιούνται 3.000-4.000 συμβασιούχοι στους ΟΤΑ .

Σύμφωνα με την τροπολογία που έχει ψηφιστεί κάποιες συμβάσεις πρόκειται να παραταθούν πέραν του 24μηνου ενώ παράλληλα προβλέπεται ότι οι δήμοι δεν υποχρεούνται να ασκήσουν ένδικα μέσα με αποτέλεσμα να επέλθουν μονιμοποιήσεις μέσω της δικαστικής οδού στην οποία αναμένεται να καταφύγουν (ή οδηγούνται από την κυβέρνηση) οι συμβασιούχοι.

Πίσω από την ψήφιση της τροπολογίας όμως υπήρχε έντονο παρασκήνιο και συγκρούσεις μεταξύ υπουργών που από την μία πλευρά υποστήριξαν την προοπτική

μονιμοποίησης των συμβασιούχων είτε για την δημιουργία κομματικής πελατείας είτε κάτω από την πίεση που άσκησαν δήμαρχοι, ενώ από την άλλη βρέθηκαν τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου που ανήκουν στην εκσυγχρονιστική πτέρυγα και διαφώνησαν με τις μονιμοποιήσεις οι οποίες θα μπορούσαν να ανατρέψουν τις εκτιμήσεις για τα δημοσιονομικά μεγέθη.

Ο υπουργός Επικρατείας Χρ. Βερναρδάκης, ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης αλλά και ο υπουργός Ναυτιλίας Π. Κουρουμπλής υποστηρίζουν με σθένος την ψήφιση της τροπολογίας που εν δυνάμει μπορεί να μονιμοποιήσει ακόμα και 4.000 συμβασιούχους στους ΟΤΑ από την ..πίσω πόρτα καθώς απαιτείται να προστρέξουν στην δικαιοσύνη μετά την πάροδο του 24ημηνου.

Από την άλλη πλευρά τάσσονται η υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης Όλγα Γεροβασίλη, ο υπουργός Οικονομικών Ευ.Τσακαλώτος και ο Αν. υπουργός Γ. Χουλιαράκης οι οποίοι υποστηρίζουν ότι μία πιθανή μονιμοποίηση συμβασιούχων θα τινάξει στον αέρα τον προγραμματισμό των προσλήψεων καθώς και τα μεγέθη  που αφορούν το μισθολογικό κόστος στο δημόσιο με κίνδυνο να ενεργοποιηθεί ο κόφτης δαπανών. 

Το ιστορικό της …κόντρας 

Όλα ξεκίνησαν από την πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ η οποία με τροπολογία που στην ουσία της αντιτίθεται στον νόμο του ΑΣΕΠ και των αντικειμενικών προσλήψεων, προέβλεπε αυτόματη ανανέωση των συμβάσεων στους ΟΤΑ. Η τροπολογία ψηφίστηκε επί υπουργίας Γ. Κατρούγκαλου (4325/2015)στο υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης και προέβλεπε παράταση συμβάσεων μέχρι και τα τέλη του 2015.

Ακολούθησε νέα τροπολογία επί υπουργίας Χριστόφορου Βερναρδάκη (4366/2016) που παράτεινε τις ήδη επιμηκυμένες συμβάσεις μέχρι τα τέλη του 2016. Υπενθυμίζεται ότι ο Π. Κουρουμπλής ως υπουργός Εσωτερικών επιδίωξε να ψηφίσει τροπολογία σύμφωνα με την οποία ακόμα και αυτοί που θα προσλαμβάνονταν στος μέλλον ως συμβασιούχοι στους ΟΤΑ είχαν δεδομένη την ανανέωση των συμβάσεων μέχρι και το 2017. Μετά από αντιδράσεις η τροπολογία αποσύρθηκε από τον σχετικό νόμο. 

Φρένο στις προθέσεις της κυβέρνησης έβαλε το Ελεγκτικό Συνέδριο το οποίο δεν ενέκρινε την καταβολή μισθών σε διμηνίτες που τους είχαν ανανεωθεί οι συμβάσεις και αργότερα σε συμβασιούχους που είχαν υπερβεί το 24μηνο επικαλούμενο το άρθρο 103 του Συντάγματος για την μονιμοποίηση συμβασιούχων. Με βάση την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αρκετοί ΟΤΑ απέλυσαν συμβασιούχους λόγω του γεγονότος ότι  συμπλήρωναν 24μηνο και βάση του ΠΔ Παυλόπουλου (164/2004), θεμελίωναν δικαίωμα για μετατροπή των συμβάσεων τους σε αορίστου χρόνου, κατά παράβαση του Συντάγματος που απαγορεύει την μετατροπή συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε αορίστου.

Βερναρδάκης κατά Τσακαλώτου

Από την πλευρά του ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης υποστήριξε ότι η κυβέρνηση πρέπει να επιμείνει στην τροπολογία και να δώσει την δυνατότητα μονιμοποίησης των συμβασιούχων κυρίως στην καθαριότητα, εφαρμόζοντας την προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης για τακτοποίηση των εργαζομένων που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες.

Στο πλευρό του Χρ. Βερναρδάκη τάχθηκε και ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης ο οποίος εξέδωσε εγκύκλιο εφαρμογής της τροπολογίας με την οποία άνοιγε τον δρόμο της μονιμοποίησης από την πίσω πόρτα μέσω …πολιτικής απόφασης. Σύμφωνα με πληροφορίες ο Π. Σκουρλέτης πιέστηκε από τα συνδικάτα των εργαζομένων αλλά και από δήμαρχους μεγάλών Δήμων όπως ο Γ. Μπουτάρης από την Θεσσαλονίκη ο οποίος παρατύπως δεν είχε ασκήσει στο παρελθόν ένδικά μέσα κατά συμβασιούχων του δήμου που υποστήριζαν ότι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες.

Σε ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικών μετά από χτεσινή  συνάντηση της πολιτικής ηγεσίας με την ΠΟΕ ΟΤΑ αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι : «ο Υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης και ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών, Κώστας Πουλάκης, υπέγραψαν διευκρινιστική εγκύκλιο για τα πεδία εφαρμογής του άρθρου 63 του ν.4430/2016 και του άρθρου 16 του ν.4429/2016, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα απολύσεων και άρνησης καταβολής δεδουλευμένων λόγω της σύγχυσης για το ποια διάταξη ισχύει για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων κατηγοριών συμβασιούχων. …. Αναφορικά με το ζήτημα της καταβολής των δεδουλευμένων των συμβασιούχων των ΟΤΑ στον τομέα της καθαριότητας, ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου επανέλαβε στους εκπροσώπους της Ομοσπονδίας την πολιτική θέση της κυβέρνησης ότι δεν πρόκειται κανένας συμβασιούχος να μείνει απλήρωτος για την εργασία που παρέχει. Πρόσθεσε ότι για το συγκεκριμένο θέμα είναι δεδομένη η συναντίληψη  των συναρμόδιων υπουργών, Εσωτερικών Πάνου Σκουρλέτη και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Όλγας Γεροβασίλη, προκειμένου μετά τις γιορτές να προωθηθεί στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση η οποία θα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το ζήτημα.

Σε σχέση με το ζήτημα της παρέλευσης 24μήνου για ορισμένες κατηγορίες συμβασιούχων, με συνέπεια τον κίνδυνο απόλυσής τους από ορισμένους ΟΤΑ προκειμένου να αποφευχθεί η συγκέντρωση προϋποθέσεων υποχρεωτικής μονιμοποίησης, η κυβέρνηση εξετάζει το θέμα στη βάση της πάγιας θέσης της υπέρ της διασφάλισης του δικαιώματος στην εργασία». 

Την λογική της μονιμοποίησης των συμβασιούχων είχε υποστηρίξει επίσης και ο κατά τα άλλα «εκσυγχρονιστής» υφυπουργός Μεταναστευτικής πολιτικής Γ. Μπαλάφας ο οποίος στο παρελθόν είχε αφήσει να εννοηθεί ότι οι συμβασιούχοι που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες θα μονιμοποιηθούν με την αναθεώρηση του Συντάγματος.
Στο αντίποδα της παραπάνω άποψης βρέθηκε η υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης Όλγα Γεροβασίλη η οποία αναζητεί λύση μέσω του Ελεγκτικού Συνεδρίου για να καταβληθούν τα δεδουλευμένα σε μία σειρά συμβασιούχους με κονδύλια του κρατικού Προϋπολογισμού και όχι από τα χρήματα που διαθέτουν οι ΟΤΑ.

Παράλληλα όμως τόνισε σε δηλώσεις της ότι η πληρωμή δεν σημαίνει και μονιμότητα. Παρασκηνιακά εξέφρασε τις αντιρρήσεις της για το συγκριμένο μέτρο και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών καθώς τόσο ο Ευ. Τσακαλώτος όσο και ο Γ. Χουλιαράκης εκτιμούν ότι οι μονιμοποιήσεις συμβασιούχων θα εκτινάξουν το κόστος μισθοδοσίας με αποτέλεσμα να ανατρέψουν τον προγραμματισμό των προσλήψεων και να …ξυπνήσουν τον εφιάλτη του δημοσιονομικού κόφτη μία ώρα αρχύτερα. 

ΚΕΔΕ τρολάρει Σκουρλέτη 

Σε δήλωση που μπερδεύει περισσότερο  τα πράγματα αντί να ξεκαθαρίσει το τοπίο για τους συμβασιούχους στους ΟΤΑ, προχώρησε ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης. Στην δήλωσή του αφού κατηγορεί τα συστημικά  μέσα ότι προσπαθούν να προκαλέσουν  σύγχυση  με τα δημοσιεύματα περί  μονιμοποιήσεων, υποστηρίζει ότι οι θεσμικές αλλαγές  που προώθησε  η κυβέρνηση δίνοντας την δυνατότητα  στους δήμους να μην ασκήσουν ένδικα  μέσα  κατά όσων  διεκδικούν  την μονιμοποίησή  τους, αποτελούν παρεμβάσεις για την προστασία της εργασίας.

Στην γραπτή δήλωση του Π. Σκουρλέτη απάντησε η ΚΕΔΕ η οποία ούτε λίγο ούτε πολύ υπογράμμισε ότι για άλλες συμβάσεις έχουν παρέμβει οι δήμαρχοι και αφορούν όσους συμβασιούχους κλείνουν 24μηνο και για άλλες συμβάσεις τοποθετήθηκε ο υπουργός. Τέλος ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης θέτει τρία ερωτήματα στον υπουργό τα οποία είναι: 
1.    Η εγκύκλιος στην οποία αναφέρεται ο κ. Σκουρλέτης, αν τελικά σχετίζεται με την κατηγορία των εργαζομένων στην οποία αναφερόμαστε εμείς, με ποιο νόμιμο τρόπο μπορεί να εφαρμοστεί αγνοώντας ισχύουσα διάταξη νόμου και πολύ περισσότερο το ίδιο το Σύνταγμα;
2.    Υπάρχει αποσαφήνιση από την πλευρά της κυβέρνησης προς το Ελεγκτικό Συνέδριο σχετικά με την επίμαχη διάταξη έτσι ώστε οι Επίτροποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου να συναινέσουν τελικά και να υπογράψουν τα σχετικά εντάλματα που απαιτούνται για την πληρωμή των εργαζομένων;
3.    Σε αντίθετη περίπτωση, μη έγκρισης των σχετικών ενταλμάτων από τους Επιτρόπους, ποιος θα αναλάβει την ευθύνη αδυναμίας πληρωμής των εργαζομένων; Θα την αναλάβει ο κ. Σκουρλέτης;

Η δήλωση του Π.Σκουρλέτη έχει ως εξής: 

Το τελευταίο διάστημα, μέσα από δηλώσεις, δημοσιεύματα και κάθε λογής δημόσιες τοποθετήσεις, αρμόδιων, λιγότερο αρμόδιων ή και παντελώς αναρμόδιων φορέων και παραγόντων, διατυπώνονται με περισσή και ανοίκεια ελαφρότητα εικασίες, υποθέσεις και νομικές ακροβασίες αναφορικά με την τύχη των συμβάσεων καθαριότητας στους Ο.Τ.Α. και τη δεσμευτικότητα νομοθετικών διατάξεων, που διασφαλίζουν το δικαίωμα εκατοντάδων εργαζομένων στην εργασία και στην καταβολή των αποδοχών τους.

Η κυβέρνηση, μέσα από σειρά πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων, έχει καταστήσει σαφείς τις θέσεις της και την αποφασιστικότητά της να διασφαλίσει τόσο τα δικαιώματα αυτά των εργαζομένων, όσο και την απρόσκοπτη παροχή των υπηρεσιών καθαριότητας στους Ο.Τ.Α. Πρόσφατα μάλιστα, με εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών (Οικ. 41488/21-12-2016) αίρονται αμφισβητήσεις –ή και προσχηματικές αιτιάσεις- που, με αφορμή άσχετες με τους Ο.Τ.Α. διατάξεις και δικαστικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί κατ’ ερμηνεία και εφαρμογή διαφορετικού νομοθετικού πλαισίου-, θέτουν προσκόμματα τόσο στην καταβολή των αποδοχών όσο και στην ίδια τη δυνατότητα εργαζομένων στις υπηρεσίες καθαριότητας των Ο.Τ.Α. να συνεχίσουν να εργάζονται. Ύστερα από την εγκύκλιο αυτή, κάθε αρμόδιος φορέας οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν και να εφαρμόσει το νόμο.

Ενόψει όλων των παραπάνω και επειδή ουδείς δικαιούται πλέον να παίζει «εν ου παικτοίς» θα πρέπει να καταστούν σαφή προς κάθε κατεύθυνση τα εξής: 1. Το υπουργείο Εσωτερικών έχει παράσχει σαφείς διευκρινίσεις ως προς την εφαρμογή του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, αξιώνει δε από κάθε αρμόδιο θεσμικό παράγοντα την εφαρμογή του πλαισίου αυτού.2. Η κυβέρνηση θα εξαντλήσει κάθε θεσμική δυνατότητα, εντός του πλαισίου του Συντάγματος και του νόμου (ακόμα και με νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο), ώστε τα δικαιώματα των εργαζομένων στον ευαίσθητο τομέα της καθαριότητας των Ο.Τ.Α. να διασφαλιστούν και να γίνουν σεβαστά από όλους. 3. Κάθε προσπάθεια καλλιέργειας ή διασποράς εντυπώσεων και ιδίως οποιοδήποτε παιχνίδι στην πλάτη των εργαζομένων, με στόχο την εξυπηρέτηση είτε μικροπολιτικών επιδιώξεων είτε ακόμη και μεθοδεύσεων σχετικών με την τύχη των υπηρεσιών καθαριότητας στους Ο.Τ.Α. θα βρει απέναντί της την κυβέρνηση και θα πέσει στο κενό.
Όλα τα παραπάνω, καθώς και η πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία για την αποκατάσταση της συνταγματικής κανονικότητας, ως προς τη δικονομική ευχέρεια των Ο.Τ.Α. για την άσκηση ή μη των ένδικων μέσων στις εργατικές δίκες, αποτελούν αυτονόητες παρεμβάσεις της κυβέρνησης για την υπεράσπιση βασικών δικαιωμάτων του κόσμου της εργασίας, αλλά και για την εξυπηρέτηση κρίσιμων λειτουργιών της τοπικής αυτοδιοίκησης σε κοινωνικά ευαίσθητους τομείς. Κραυγές και ψίθυροι, λοιπόν, των γνωστών συστημικών κύκλων περί «μαζικών μονιμοποιήσεων στους Ο.Τ.Α.», που δήθεν θέτουν σε κίνδυνο τον δημοσιονομικό προγραμματισμό της χώρας, όχι μόνο δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα, αλλά αποκαλύπτουν με τον πιο εύγλωττο  τρόπο τόσο τον αποστολέα όσο και τον παραλήπτη τους.

Η απάντηση του Προέδρου της ΚΕΔΕ κ. Γ. Πατούλη έχει ως εξής: 

« Παρά τις επανειλημμένες παρεμβάσεις μας με σχετικές επιστολές, τόσο στον Πρωθυπουργό, όσο και στους αρμόδιους υπουργούς για το θέμα της ανανέωσης των συμβάσεων των εργαζομένων στην καθαριότητα των δήμων, ξεκάθαρες απαντήσεις και οδηγίες για το πώς οι Δήμοι θα υπερβούν τα νομικά κενά για να προχωρήσουν στην ανανέωση των συμβάσεων, δεν έχουμε λάβει.

Στη  σημερινή δήλωση του ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης, ο οποίος κάνει λόγο για «αναρμόδιους φορείς» και «νομικές ακροβασίες», αντί να δίνει απαντήσεις για το άρθρο 16 του ν.4429/16, για τον οποίο η ΚΕΔΕ έχει διατυπώσει τον προβληματισμό της σχετικά με τα θέματα που αναλύονται στην επιστολή που έχουμε στείλει και προς τον Πρωθυπουργό, παραπέμπει σε εγκύκλιο σχετική με την εφαρμογή του άρθρου 63 του ν.4430/16, που αφορά εντελώς διαφορετική κατηγορία συμβάσεων.

Θεωρούμε ότι ο κ. Σκουρλέτης συμμερίζεται την αγωνία μας για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων μας. Ωστόσο το τοπίο παραμένει θολό.

Σε κάθε περίπτωση η αναφορά του υπουργού μέσω εγκυκλίου σε επίλυση των ζητημάτων, που έχουν τεθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο αλλά και που έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα, κυρίως όσον αφορά στην δυνατότητα καταβολής της μισθοδοσίας των εργαζομένων, αλλά και την υπέρβαση του 24μήνου, είναι αυτονόητο ότι δεν μπορεί να καλύψει τους Δήμους, αφού είναι γνωστό ότι η εγκύκλιος σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει διάταξη νόμου, πολύ περισσότερο το Σύνταγμα.

Στην εκπνοή του 2016, ζητούμε από τα αρμόδια υπουργεία, να μας πουν ποια είναι η απάντηση της κυβέρνησης απέναντι στην άρνηση των Επιτρόπων να υπογράψουν τα εντάλματα πληρωμής των εργαζομένων στην καθαριότητα.
Εμείς θα πράξουμε αυτό που πρέπει και θα προχωρήσουμε στην ανανέωση των συμβάσεων των εν λόγω εργαζομένων. Ωστόσο θέτουμε τα εξής ερωτήματα τα οποία παραμένουν αναπάντητα:

1.    Η εγκύκλιος στην οποία αναφέρεται ο κ. Σκουρλέτης, αν τελικά σχετίζεται με την κατηγορία των εργαζομένων στην οποία αναφερόμαστε εμείς, με ποιο νόμιμο τρόπο μπορεί να εφαρμοστεί αγνοώντας ισχύουσα διάταξη νόμου και πολύ περισσότερο το ίδιο το Σύνταγμα;
2.    Υπάρχει αποσαφήνιση από την πλευρά της κυβέρνησης προς το Ελεγκτικό Συνέδριο σχετικά με την επίμαχη διάταξη έτσι ώστε οι Επίτροποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου να συναινέσουν τελικά και να υπογράψουν τα σχετικά εντάλματα που απαιτούνται για την πληρωμή των εργαζομένων;
3.    Σε αντίθετη περίπτωση, μη έγκρισης των σχετικών ενταλμάτων από τους Επιτρόπους, ποιος θα αναλάβει την ευθύνη αδυναμίας πληρωμής των εργαζομένων; Θα την αναλάβει ο κ. Σκουρλέτης;
Αναμένουμε άμεσα απαντήσεις στα ερωτήματα μας και μια δημόσια υπεύθυνη δήλωση από τους αρμόδιους Υπουργούς. Δεν θα δεχθούμε κανένα εμπαιγμό στις πλάτες των εργαζομένων.