Το «σκληρό πακέτο» στα εργασιακά που συζητά τώρα η κυβέρνηση

Βαριά είναι η ατζέντα με τα εργασιακά που άνοιξε η κυβέρνηση με τους δανειστές καθώς – σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του TheTOC.gr – η Αθήνα συζητά στα τραπέζι των διαπραγματεύσεων την περαιτέρω απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. 
Από την μία πλευρά η νέα υπουργός Εργασίας κ. Έφη Αχτσιόγλου επιμένει όπως ο προκάτοχός της Γ. Κατρούγκαλος στην επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων χωρίς όμως να προσδιορίζει σε ποιο επίπεδο διαβουλεύσεων μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών (επιχειρησιακό ή κλαδικό) θα ρίξει το βάρος η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, και από την άλλη έχουν ανοίξει όλα τα κεφάλαια συζήτησης μεταξύ Αθήνας και δανειστών για τα εργασιακά όπου η Αθήνα φαίνεται να είναι έτοιμη να συναινέσει στην περαιτέρω μείωση της επιρροής των συνδικάτων με την δικαιολογία της «ρύθμισης» των συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων.

Επισημαίνεται δε ότι η ελληνική κυβέρνηση επιμένει στην επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων χωρίς να δημιουργεί τις προϋποθέσεις ισότιμης παρουσίας μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών στο τραπέζι των διαβουλεύσεων, καθώς σε μία χώρα όπου η ανεργία ξεπερνά το 25% και η μείωση του βασικού μισθού έγινε με νόμο του κράτους, απαιτείται να υπάρξει ένα χρονικό διάστηκα προσαρμογής για την επιστροφή  στην κανονικότητα με την εγγύηση του κράτους. Διαφορετικά οι διαπραγματεύσεις μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών σε αυτό το περιβάλλον θα έχουν νικητές τους εργοδότες οι οποίοι θα αξιοποιούν το απορυθμισμένο εργασιακό περιβάλλον. Αλλά και τα θέματα τα οποία συζητά η κυβέρνηση και φαίνεται πρόθυμη να συμφωνήσει, απορρυθμίζουν περαιτέρω το περιβάλλον των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες του TheTOC.gr η κυβέρνηση συζητά: 

Την αύξηση των ομαδικών απολύσεων από το 5% στο 10% των εργαζομένων κάθε μήνα. Η αύξηση του ποσοστού των ομαδικών απολύσεων  ευνοεί κλάδους και μεγάλες επιχειρήσεις που βρίσκονται σε φάση αναδιοργάνωσης όπως ο τραπεζικός τομέας στον οποία αναμένεται να γίνουν χιλιάδες απολύσεις. Στο τραπέζι των διαβουλεύσεων  μεταξύ Αθήνας και δανειστών έχει τεθεί και το θέμα της δυνατότητας να μην αυξηθεί το ποσοστό απολύσεων σε ένα εργασιακό χώρο αλλά με την σύμφωνη γνώμη του Συνδικάτου ή του σωματείου να μπορεί ο εργοδότης να προχωρήσει σε ευέλικτες μορφές απασχόλησης όπως είναι η μείωση ωραρίου ή η μείωση αποδοχών. Συνδικαλιστικοί κύκλοι αναφέρουν ότι αποδυναμώνονται περαιτέρω τα συνδικάτα αφού ουσιαστικά και υπό την πίεση που δημιουργούν οι συνθήκες στην αγορά εργασίας θα υποχρεώνονται να συμφωνήσουν στην επιβολή ευέλικτων μορφών απασχόλησης προκειμένου να μην χαθούν θέσεις εργασίας. 

Σε περίπτωση απεργίας η κυβέρνηση διαφωνεί με την θεσμοθέτηση του λοκ-άουτ, δηλαδή ανταπεργίας από τους εργοδότες, το οποίο έριξαν στο τραπέζι οι δανειστές. Φαίνεται όμως ότι συζητά να ισχύει η απεργία μόνο εάν ψηφίζουν το 50%+1 των εργαζομένων σε έναν εργασιακό χώρο υπέρ της κινητοποίησης ενώ παράλληλα προωθεί διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες όποιοι δεν θέλουν να απεργήσουν θα πρέπει να βρίσκονται στις θέσεις εργασίας τους για να πληρωθούν. Η εφαρμογή μίας αντίστοιχης διάταξης φαινομενικά έχει στοιχεία δικαιοσύνης όμως επί της ουσίας, δημιουργεί συγκρούσεις στο εσωτερικό των σωματείων αφού σε περιπτώσεις αποκλεισμού των εργασιακών χώρων και κινητοποιήσεων δεν θα απαιτείται απλά η δήλωση της μη συμμετοχής στην απεργία αλλά η φυσική παρουσία στον χώρο δουλειάς.

Μπαίνει «πάγος» στην επεκτασιμότητα των συμβάσεων έτσι όπως την είχε ανακοινώσει ο ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά με την επαναφορά της μετενέργειας. Αν και οι αρχικές προθέσεις της κυβέρνησης ήταν να ισχυροποιηθούν οι κλαδικές συμβάσεις εργασίας, οι δανειστές πιέζουν περισσότερο ούτως ώστε να δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στις επιχειρησιακές συμβάσεις. Η ισχυροποίηση των  συμβάσεις εργασίας σε επίπεδο επιχείρησης αποδυναμώνουν ακόμα περισσότερο τα συνδικάτα καθώς είναι προφανές ότι οι συμβάσεις εργασίας που θα υπογράφονται σε επίπεδο επιχείρησης, διαμορφώνονται σε ένα περιβάλλον όπου οι εργοδότες θα είναι πιο ισχυροί στην διαπραγμάτευση για την διαμόρφωση των τελικών αποδοχών.   

Με την δικαιολογία της πάταξης των συντεχνιών και των συνδικάτων- φαντάσματα η κυβέρνηση προωθεί την δημιουργία μητρώων εργαζομένων και επιχειρήσεων ανά κλάδο. Η αρχική εικόνα που δίνεται από την  προώθηση της δημιουργίας Μητρώων είναι ότι θα υπάρξει καταγραφή εργαζομένων και επιχειρήσεων προκειμένου η κυβέρνηση να έχει γνώση του αριθμού των επιχειρήσεων που εκπροσωπούν οι εργοδότες αλλά και την δύναμη των συνδικάτων. Με αυτόν τον τρόπο – υποστηρίζουν κυβερνητικοί παράγοντες – θα χτυπηθούν οι συντεχνίες και οι οργανώσεις – φαντάσματα που σε αρκετές περιπτώσεις συμμετέχουν σε συλλογικές διαπραγματεύσεις. Συνδικαλιστές όμως υποστηρίζουν ότι με τον τρόπο που προωθεί η κυβέρνηση την δημιουργία Μητρώων εργαζομένων και εργοδοτών συμβάλλει στην περαιτέρω απορρύθμιση της αγοράς εργασίας αφού για να τεθεί σε ισχύ μία κλαδική σύμβαση εργασίας – δηλαδή να εφαρμοστεί σε όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου- θα πρέπει να έχει υπογραφεί από ένωση επιχειρήσεων στην οποία να συμμετέχουν το 50%+1 των επιχειρήσεων του κλάδου.

Έαν στην εργοδοτική ένωση συμμετέχουν το 49% των επιχειρήσεων του κλάδου τότε η σύμβαση εργασίας έχει ισχύ μόνο σε αυτές τις επιχειρήσεις και οι υπόλοιπες που δεν συμμετείχαν έχουν την δυνατότητα να υπογράψουν επιχειρησιακές συμβάσεις. Συνδικαλιστικοί κύκλοι αναφέρουν ότι σε αυτό το περιβάλλον οι εργοδότες θα αρνούνται να συμμετέχουν σε ενώσεις επιχειρήσεων ανά κλάδο με αποτέλεσμα να απορρυθμιστεί περισσότερο η αγορά εργασίας. 

Τέλος για τον συνδικαλιστικό νόμο, ο οποίος αναμένεται να αλλάξει όσον αφορά τα δικαιώματα και τις άδειες των συνδικαλιστών, συζητείται ακόμα και η δυνατότητα απόλυσης συνδικαλιστών υπό προϋποθέσεις με διευθυντικό δικαίωμα. Για τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις πιέζει ασφυκτικά το κουαρτέτο και κυρίως το ΔΝΤ.