Οι ΗΠΑ ψάχνουν που το πηγαίνει ο "απρόβλεπτος" Ερντογάν Η αποδυνάμωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων που επήλθε με τα όσα μεσολάβησαν από το πραξικόπημα στην Τουρκία μέχρι σήμερα έχουν θορυβήσει τις ΗΠΑ.

Η τελευταία φορά που ο Αμερικανός Αντιπρόεδρος Τζον Μπάιντεν ταξίδεψε στην Τουρκία ήταν τον περασμένο Ιανουάριο. Σκοπός εκείνου του ταξιδιού ήταν να μεταφέρει ένα συγκεκριμένο και «κοφτερό» μήνυμα των ΗΠΑ προς την τουρκική πλευρά και ειδικότερα τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: ότι δηλαδή με το μοντέλο Ισλαμικής Δημοκρατίας που επιχειρεί να εγκαθιδρύσει στην Τουρκία μέσω του εκφοβισμού των μίντια και των απειλών κατά ακαδημαϊκών, δημιουργεί ένα πάρα πολύ αρνητικό προηγούμενο το οποίο οι ΗΠΑ δεν εγκρίνουν.

Κοινώς, σε εκείνη την επίσκεψή του πρόθεση του Τζον Μπάιντεν ήταν να ζητήσει από τον Ερντογάν να συμμορφωθεί με τις δημοκρατικές υποδείξεις Ευρώπης και ΗΠΑ.

 

Ωστόσο, το ύφος και ο τόνος των δηλώσεων Μπάιντεν κατά το πρόσφατο νέο ταξίδι του στην Άγκυρα την περασμένη Τετάρτη ήταν τελείως διαφορετικός από εκείνον της προηγούμενης επίσκεψής του μερικούς μήνες πριν.

 

Η αποτυχημένη επιχείρηση πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν πριν μερικές εβδομάδες  έχει δημιουργήσει ισχυρές εντάσεις στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ-Τουρκίας. Υπό αυτό ακριβώς το σκηνικό που έχει δημιουργηθεί ανάμεσα στις δύο χώρες, ο Τζον Μπάιντεν  συναντήθηκε με τον Ερντογάν σε μία προσπάθεια αυτήν την φορά να περιορίσει την διπλωματική ζημιά που έχει δημιουργηθεί στις αμερικανοτουρκική συνεργασία από το στρατιωτικό πραξικόπημα μέχρι σήμερα.

 

Μην ξεχνάμε ότι οι Τούρκοι οπαδοί του Ερντογάν από την μεριά τους έχουν εξαγριωθεί από τις ανησυχίες που έχουν εκφράσει δημόσια Ουάσιγκτον και Ευρώπη για τον τρόπο που η Τουρκική κυβέρνηση προβαίνει στις μαζικές και «τυφλές» εκκαθαρίσεις των ενεργών αλλά και υποτιθέμενων δραστών του πραξικοπήματος. 

 

Η αποδυνάμωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων που επήλθε με τα όσα μεσολάβησαν από το πραξικόπημα στην Τουρκία μέχρι σήμερα έχουν θορυβήσει τις ΗΠΑ, οι οποίες προσβλέπουν στην Τουρκική συνδρομή για την επιτυχή έκβαση της μάχης κατά των τζιχαντιστών.

 

Οι ανησυχίες των Αμερικανών γιγαντώθηκαν όμως ειδικά μετά την προσέγγιση του Ερντογάν με τον Ρώσο Πρόεδρο και τη συζήτηση που διεξήχθη μεταξύ των δύο ηγετών για την στρατιωτική συνεργασία Τουρκίας και Ρωσίας. Γι᾽αυτό  και κατά την συνάντησή του με τον Ερντογάν την περασμένη Τετάρτη, ο Μπάιντεν μετέφερε εκ μέρους των ΗΠΑ ένα μήνυμα συνεργασίας, συμμαχίας και συμφιλίωσης με την Τουρκία.

 

Προς αυτήν την κατεύθυνση ενδεικτικά ήταν τα λόγια του Μπάιντεν προς τον Ερντογάν: "ο Αμερικανικός λαός είναι μαζί σου... Ο Μπάρακ Ομπάμα ήταν ένας από τους πρώτους ηγέτες που σε κάλεσαν για να εκδηλώσουν την υποστήριξή τους. Αλλά απολογούμαι. Εύχομαι αυτό να μπορούσε να είχε συμβεί νωρίτερα" είπε χαρακτηριστικά ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ.

 

Όμως και πριν το ορόσημο του πραξικοπήματος στην Τουρκία, οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις κάθε άλλο παρά εύκολες ήταν. Οι δύο χώρες συνεργάστηκαν στενά μέχρι τώρα στην μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους στην Συρία. Ωστόσο ήταν εξ αρχής εμφανείς οι διαφορετικές προτεραιότητες και προσεγγίσεις των ΗΠΑ και της Τουρκίας με την τελευταία να εναντιώνεται σθεναρά στις αμερικανικές προσπάθειες να ενισχυθούν οι Κούρδοι μαχητές στην Συρία, τους οποίους ο Ερντογάν τους βλέπει ως νούμερο ένα κίνδυνο για την εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας. Γι αυτό άλλωστε στέλνει όλο και περισσότερες δυνάμεις για να απωθήσουν τους Κούρδους μαχητέςανατολικά του Ευφράτη.

 

Αμερικανός αξιωματούχος στην Ουάσιγκτον μιλώντας σε δημοσιογράφους εξηγούσε ότι στόχος του ταξιδιού Μπάιντεν στην Τουρκία ήταν να άρει όποιες παρεξηγήσεις έχουν υπάρξει εκ μέρους της Τουρκίας κυρίως με σημείο αναφοράς τον τουρκικό ισχυρισμό ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται πίσω από το πραξικόπημα κατά του Ερντογάν.

 

Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης υπογραμμίζουν το γεγονός ότι ο Τούρκος Πρόεδρος αναγνώρισε την σημασία της συμμαχίας Τουρκίας και ΗΠΑ και καλωσόρισε την διαβεβαίωση Μπάιντεν περί αμερικανικής αλληλεγγύης προς την Τουρκία. Ωστόσο σημειώνεται ότι ο Ερντογάν απέρριψε την τοποθέτηση του Αμερικανού Αντιπροέδρου ότι το αμερικανικό Δικαστήριο είναι αυτό που θα αποφασίσει για την έκδοση Γκιουλέν.

 

Δεν είναι τυχαία μερικά πρωτοσέλιδα του Τουρκικού τύπου τα οποία αποτύπωναν την τουρκική ενόχληση για το ότι ο Μπάιντεν από την Άγκυρα παρέμεινε ανυποχώρητος στην ίδια ήδη εκπεφρασμένη θέση των ΗΠΑ. "Χρειάστηκε να κάνει όλο αυτό το ταξίδι για να επαναλάβει ότι η απόφαση για την έκδοση Γκιουλέν θα κριθεί από την αμερικανική δικαιοσύνη;" διερωτάται μία τουρκική φιλοκυβερνητική προφανώς εφημερίδα στην Τουρκία. Απόδειξη του ότι οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις αναμένεται να περάσουν από αρκετές δοκιμασίες ακόμα.