Τα capital controls «κατάπιαν» την ανάπτυξη: Μέχρι το 2016 ο κατήφορος της οικονομίας

Μετά από 15 σερί μήνες αύξησης του ΑΕΠ, ξαφνικά «βούτηξε» προς τα κάτω - Έως και το 5% η πτώση του ΑΕΠ τον Ιούλιο - Απαισιόδοξες προβλέψεις από το νέο οικονομικό επιτελείο

«Ο Θεριστής (Ιούνιος) θερίζει, ο Αλωνάρης (Ιούλιος) αλωνίζει κι ο Αύγουστος ξεχωρίζει» λέει ο λαός... Μήνα Αύγουστο όμως, δύο νέοι υπουργοί στα κρίσιμα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης ανέλαβαν να «θερίσουν ό,τι έσπειραν» οι προκάτοχοί τους και «να κάνουν ταμείο» για να δουν πώς θα αντιμετωπίσουν τα προβλήματα στην
πραγματική οικονομία από τα capital controls, τα οποία ανέκυψαν (αν και οι πάντες γνώριζαν ή προειδοποιούσαν για αυτά) σαν αποτέλεσμα της αλλοπρόσαλης και –κατά γενική ομολογία- αποτυχημένης τακτικής διαπραγμάτευσης, της εποχής Βαρουφάκη.
 
Οι νέοι υπουργοί Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης και Ανάπτυξης Νίκος Χριστοδουλάκης ανέδειξαν  χθες, αναλαμβάνοντας τα νέα τους καθήκοντα, ότι η ελληνική Οικονομία βαδίζει πλέον σε βαθιά ύφεση, παρότι, την ίδια ακριβώς ημέρα, η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωνε ... αύξηση 1,7% του ΑΕΠ κατά το β΄τρίμηνο της χρονιάς (Απρίλιος-Ιούνιος 2015). Στη μέτρηση αυτή προφανώς δεν περιλαμβάνονται οι επιπτώσεις από το κλείσιμο των τραπεζών που ξεκίνησε στις 29 Ιουνίου.

Το χειρότερο είναι ότι ενώ  η ελληνική οικονομία σήκωνε σταδιακά κεφάλι, με ένα σερί 15 μηνών με απανωτές αυξήσεις του ελληνικού ΑΕΠ, «βούτηξε» ξαφνικά προς τα κάτω και πάλι!
 
Στελέχη του υπουργείου Οκονομικών τόνιζαν σε συζητήσεις τους ότι τον μήνα Ιούλιο η ύφεση ξεπέρασε κατά πολύ την αναιμική ανάκαμψη του 1,7%  που κατέγραψε η ΕΛΣΤΑΤ. Θεωρούν πως τον συγκεκριμένο μήνα η μείωση του ΑΕΠ μπορεί να αποδειχθεί πως ήταν διπλάσια ή και τριπλάσια από την προηγηθείσα ανάκαμψη (της τάξεως δηλαδή του 3,5%-5% σε ένα μήνα).
 
Και επισήμως πάντως, παρότι διαχρονικά ο εκάστοτε υπουργός Οικονομικών νοιώθει υποχρεωμένος να δηλώνει «αισιόδοξος» για να τονώνει το οικονομικό κλίμα, ο κύριος Χουλιαράκης μίλησε πολύ μετρημένα για την νέα πραγματικότητα στην ελληνική Οικονομία, αναδεικνύοντας δύο στοιχεία:
 
1. κατά τους τελευταίους 1-2 μήνες, επί υπουργίας Τσακαλώτου, η οικονονομία σταθεροποιήθηκε σχετικά, άρα η ύφεση που θα καταγραφεί στο γ΄τρίμηνο θα είναι μικρότερη (κατά μέσο όρο) από εκείνη του Ιουλίου. «Η συμβολή που είχε ο κ.Τσακαλώτος στη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας τους τελευταίους δύο μήνες, η συμβολή που είχε στο να εμπεδωθεί πάλι ένα κλίμα σταθερότητας -να πατάμε σε έδαφος σταθερό και να βλέπουμε το μέλλον πολύ πιο αισιόδοξα- ήταν κρίσιμη. Και ο δικός μας στόχος είναι ουσιαστικά η συνέχεια του ίδιου έργου» ήταν τα λόγια του κύριου Χουλιαράκη, που δεν μπορούσε να γίνει πιο αιχμηρός για το πρώτο εξάμηνο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αφού τοποθετήθηκε από αυτήν στο υπουργείο Οικονομικών σαν συνεργάτης του κ.Βαρουφάκη.

2. Η ελληνική οικονομία θα κινείται σε αρνητικό έδαφος και τους επόμενους μήνες. Επιστροφή στην Ανάπτυξη δεν διαφαίνεται πριν το 2016 –και ίσως πριν τα μέσα της επόμενης χρονιάς! Όπως τόνισε ο κύριος Χουλιαράκης «έχουμε μπει σε μια υφεσιακή φάση η οποία ελπίζουμε να είναι βραχυχρόνια και, κατά συνέπεια, να αρθούν το γρηγορότερο δυνατό οι τραπεζικοί περιορισμοί ώστε μέσα στο 2016 να πάρει μπρος η οικονομία και οι ρυθμοί να επιταχυνθούν». Με άλλα λόγια, ο κ.Χουλιαράκης συνέδεσε και την άρση των τραπεζικών περιορισμών με την ομαλοποίηση της οικονομίας και την επιστροφή σε Ανάπτυξη, η οποία δεν διαφαίνεται να επιτευχθεί μέσα στο 2015.

Αλλά και ο νέος υπουργός Ανάπτυξης, Νίκος Χριστοδουλάκης,  έθεσε σαν πρώτη προτεραιότητά του, την αντιμετώπιση της «αποεπένδυσης» στη χώρα μας.

Όπως τόνισε « η ύφεση είναι η πλευρά την οποία βλέπουμε και βιώνουμε καθημερινά, μαζί με την ανεργία. Το βασικότερο πρόβλημα όμως της ελληνικής Οοικονομίας σήμερα είναι η πολύ μεγάλη αποεπένδυση που έχει συντελεστεί τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα τη διαρκή απαξίωση του παραγωγικού δυναμικού και πιστεύω ότι αυτή θα πρέπει να είναι η κύρια προτεραιότητα στη σύντομη περίοδο στην οποία θα βρεθώ εδώ»...
 
Και τα ίδια τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ όμως, η οποία ανακοίνωσε αύξηση 1,7% μετά από ένα αυξητικό σερί 12 μηνών που είχε προηγηθεί ύστερα από 6 χρόνια συνεχούς μείωσης (με αυξήσεις κατά 0,2% το β΄τρίμηνο 2014, κατά 1,4% το γ΄αλλά και το δ΄τρίμηνο 2014 και  κατά 0,6% στο α΄ τρίμηνο 2015) αποκαλύπτουν ότι η όποια αύξηση του ΑΕΠ προήλθε σχεδόν αποκλειστικά από αύξηση της κατανάλωσης -και ειδικά της κρατικής δαπάνης. Και συγκεκριμένα, στο β΄τρίμηνο του 2015:
 
1. η καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 2,5%  (αυξάνεται διαρκώς από το δ΄τρίμηνο του 2014)

2. η καταναλωτική κρατική δαπάνη (Γενική Κυβέρνηση) αυξήθηκε κατά 2,3%, ενώ στα προηγούμενα τρία τρίμηνα μειωνόταν κατά περίπου 2%-3%.

3. ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου μειώθηκε 15,1% , ενώ πριν αυξανόταν (+29,7% στο α΄τρίμηνο του 2015 και +36,2% στο δ΄τρίμηνο του 2014)

4. οι ελληνικές εξαγωγές μειώθηκαν κατά 1,8% (ενώ αυξάνονταν συνεχώς κατά  4%-10% από το β΄τρίμηνο του 2013 και μετά, με μόνες εξαιρέσεις το δ΄τρίμηνο 2013 -2,5% και μόλις  +1,1% στο α΄τρίμηνο 2015)

5. οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 3,5% (ενώ πριν αυξάνονταν διαρκώς κατά 9,7% στο α΄τρίμηνο 2015, κατά 17,5% στο δ΄τρίμηνο 2014, κατά 3,7% στο γ΄τρίμηνο 2014 και κατά 9,2% στο β΄τρίμηνο 2014)