Ο Καλλίνικος Βαρβατάκης ήταν ένας φλογερός Ιερομόναχος, ο οποίος στις αρχές του 19ου αιώνα αφιέρωσε τη ζωή και την περιουσία του στην ιερή προσπάθεια ίδρυσης σχολείου στο χωριό του το Σαγκρί. Γεννήθηκε στο Σαγκρί Νάξου γύρω στα 1760 και προερχόταν από οικογένεια μεταναστών από την Κρήτη από την οποία κληρονόμησε το Μοναστήρι του Αγίου Ελευθερίου.
Εκάρη μοναχός και το 1788 έγινε Ηγούμενος και ανέλαβε τη διαχείριση της μισοερειπωμένης Μονής. Το 1815 την επισκευάζει, με σκοπό όπως γράφει: «να αποκαταστήση κοινήν σχολήν προς ωφέλειαν των φιλομαθών».
Η Σχολή του Αγίου Ελευθερίου άρχισε να λειτουργεί το 1816. Γράφει ο ίδιος: «Επειδή η πατρίς μου υστερείται Ελληνικού σχολείου...αφιερώ επί συστάσει Ελληνικής σχολής το ειρημένον κληρονομικόν μου μοναστήριον, δια να φοιτώσιν εις αυτό οι των χριστιανών παίδες εκασταχόθεν και να διδάσχωνται».
Τη σκοτεινή εκείνη εποχή λειτουργούσε στη Ναξο ένα μόνο ορθόδοξο σχολείο, εκείνο του Αγίου Γεωργίου Γρόττας. Αντίθετα τα καθολικά σχολεία της Χώρας (Σχολή Ιησουιτών, Σχολή Ουρσουλινών, Σχολή Καπουκίνων) και το σχολείο στα Μονοίτσια της Τραγαίας, λειτουργούσαν και επιχειρούσαν προσηλυτισμό.
Για την ανακοίνωση του ερειπωμένου μοναστηριού ο Καλλίνικος δαπάνησε όσα χρήματα είχε και επί πλέον δανείστηκε σημαντικά ποσά. Προκειμένου όμως να εξοφλήσει τους δανειστές του και να αντιμετωπίσει τις δαπάνες λειτουργίας του σχολείου, ξεκίνησε περιοδεία ανά τις Μητροπόλεις της Ελλάδας, έχοντας μαζί του συστατική επιστολή του Οικουμενικού Πατριάρχη Κυρίλλου και, αφού συγκέντρωσε χρήματα, επέστρεψε και το 1816 έθεσε σε εφαρμογή το όνειρο του για την ίδρυση σχολείου στη Μονή, αυτός ο ολιγογράμματος αλλά φλογερός πατριώτης.
Προσέλαβε ως δάσκαλο τον ιερέα Νικόλαο Καστελάνο για τη διδασκαλία στοιχείων της ελληνικής γλώσσας, αλλά και.... «δια την ευκοσμίαν και βελτίωσιν των μαθητών και να κάμνη εις τας μονοκκλησίας ηθικούς λόγους εις σωτηρίαν των χριστιανών». Την πρώτη χρονιά λειτουργίας του σχολείου φοιτούσαν σε αυτό 40 μαθητές, αριθμός πολύ μεγάλος για την εποχή εκείνη.
Ο Καλλίνικος δεν έπαυσε να απευθύνεται σε επιφανείς Έλληνες με εξουσία και πλούτο, ζητώντας στήριξη του σχολείου. Απευθύνθηκε στον ηγεμόνα της Βλαχίας Αλ. Σούτσο, δραγομάνο του στόλου, στον Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄, με συστατική επιστολή του οποίου έκανε εράνους για το σχολείο περιοδεύοντας σ’ ολόκληρη την Ελλάδα. Το 1817 ταξιδεύει στη Σμύρνη και τα Βουρλά, όπου συναντήθηκε με τους ευκατάστατους Ναξιώτες της Σμύρνης και των Βουρλών, καθώς και με τον Μητροπολίτη Σμύρνης Άνθιμο Χωριανόπουλο, Ναξιώτη (από την Κωμιακή) και μετέπειτα Οικουμενικό Πατριάρχη. Ο Καλλίνικος με τη βοήθεια του Μητροπολίτη Ανθίμου έπεισε το σινάφι των Βουτσάδων της Σμύρνης (Ναξιώτες οι περισσότεροι) και ανέλαβαν την κηδεμονία του σχολείου. Στις 2 Μαρτίου 1819 συντάσσεται έγγραφο από το σινάφι των Βουτσάδων επικυρωμένο και από το Μητροπολίτη Άνθιμο, με το οποίο αποδέχονται την κηδεμονία της Σχολής.
Ο Καλλίνικος πέθανε στις 5 Μαΐου 1820 στην Κωνσταντινούπολη στο σπίτι του γιατρού Βλαστού, όπου έμενε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Οι βουτσάδες της Σμύρνης μόλις πληροφορήθηκαν τον θάνατο του έστειλαν στον Άνθιμο επιστολή παραίτησης από την επιτροπεία της σχολής του Αγίου Ελευθερίου, η οποία δυστυχώς έκλεισε, ενώ το Μοναστήρι περιήλθε στους κληρονόμους του Καλλινίκου. Ο σπόρος όμως της παιδείας, που έσπειρε ο φλογερός αυτός καλόγερος στον τόπο του δεν πήγε χαμένος!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.