ΥΠΟΥΡΓΑΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΣΕ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Τι θα ισχύσει για στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια...

Κοντά στις 20 Αυγούστου, σύμφωνα με πληροφορίες, θα ξεκινήσει η διαβούλευση μεταξύ υπουργείου Ανάπτυξης και της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών για τη δημιουργία ενός νέου νομοσχεδίου το οποίο θα αποτελέσει ανάσα για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Το όλο...
εγχείρημα έχει αναλάβει να διεκπεραιώσει ο υφυπουργός ανάπτυξης κ. Θανάσης Σκορδάς.

Το νέο σχέδιο νόμου θα λαμβάνει υπόψη του τις νέες παραμέτρους που έχουν προκύψει από την κρίση και οι οποίες έχουν πλήξει περαιτέρω τα οικονομικά των νοικοκυριών αλλά και τις συνθήκες που επικρατούν στα πιστωτικά ιδρύματα τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης ώστε να μπορέσουν να υποστηρίξουν συνολικά την οικονομία στη χώρα.

Αποτελεί κοινό τόπο πως οι τράπεζες δεν έχουν περιθώρια περαιτέρω διαγραφής χρεών μολονότι σε αρκετές περιπτώσεις μη υπαρχούσης άλλης λύσεως προβαίνουν και σε διαγραφές είτε μέσω δικαστικών αποφάσεων είτε επειδή δανειολήπτες δεν έχουν κανέναν πλέον οικονομικό πόρο να υποστηρίξουν τα χρέη τους.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας “Ημερησία” το καινούριο στοιχείο του νομοσχεδίου αναμένεται να είναι η επιβολή πλαφόν στις δόσεις των δανείων οι οποίες δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν ποσοστό επί του πραγματικού εισοδήματος του δανειολήπτη. Το ποσοστό αυτό συζητάται να είναι το 30% ωστόσο υπάρχουν σκέψεις διαβάθμισής του και σε χαμηλότερα επίπεδα αναλόγως της οικονομικής κατάστασης του δανειολήπτη.

Μολονότι οι τράπεζες αντιμετωπίζονται σε ένα γενικότερο κλίμα οικονομικής στενότητας ως ένα επιπλέον άλγος για την ελληνική κοινωνία, αναφέρει έγκριτος τραπεζίτης, θα πρέπει να σημειωθεί πως η συμπεριφορά των τραπεζών απέναντι στους δανειολήπτες έχει πλήρως προσαρμοστεί στις συνθήκες με σημαντικό κόστος για τα τραπεζικά ιδρύματα.

Στις τράπεζες στο παρελθόν ήταν ο δανειολήπτης που ζητούσε τη ρύθμιση. Τώρα καθημερινά πλέον οι υπάλληλοι των τραπεζών ζητούν από τους μη ενήμερους δανειολήπτες να προβούν σε ρυθμίσεις και καθιστούν όσα περισσότερα δάνεια μπορούν ενήμερα με οποιονδήποτε τρόπο και υπό συγκεκριμένο κόστος που έχουν τη δυνατότητα να αναλάβουν.

Στο νομοσχέδιο άλλα θέματα που θα τεθούν προς διαβούλευση εξίσου σημαντικά είναι μέχρι ποιο ηλικιακό έτος του δανειολήπτη είναι δυνατή η αποπληρωμή του δανείου ώστε η επιμήκυνση των δόσεων να είναι συγκεκριμένη, όπως επίσης θα ληφθεί μέριμνα και σε θέματα προσημειώσεων που πολλές φορές υπερβαίνουν κατά πολύ το ύψος του δανείου επί τη βάσει παλαιών πρακτικών. Φυσικά θα προβλέπεται η δυνατότητα του δανειολήπτη να απευθύνεται στις δικαστικές αρχές εφόσον δεν καταλήγει σε εξωδικαστικό συμβιβασμό με το πιστωτικό ίδρυμα.


Ποια στοιχεία θα συνθέσουν τη διαβούλευση όσον αφορά το νέο νομοσχέδιο;

Στη διαβούλευση θα ληφθούν υπόψη τρία στοιχεία:

- Τα αιτήματα που σε καθημερινή βάση υποβάλλονται στις ενώσεις καταναλωτών οι οποίες έχουν τεράστια τεχνογνωσία επί του θέματος.
- Η αντίστοιχη τεχνογνωσία των πιστωτικών ιδρυμάτων τα οποία επανασχεδιάζουν καθημερινά τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους για να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους.
- Η ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων και οι περιορισμοί που προκύπτουν από αυτήν.

Στις παρατηρήσεις της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών όσον αφορά το σχέδιο νόμου που είχε καταθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή ο γενικός γραμματέας της Ενωσης κ. Γκόρτσος είχε επισημάνει ότι τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν επωμιστεί μέχρι σήμερα τεράστιο μέρος του πραγματικού αυτού προβλήματος των υπερχρεωμένων νοικοκυριών με συγκεκριμένες ενέργειες ρύθμισης χρεών, οι οποίες έως τις 31.12.2011 ξεπερνούσαν τα 29 δισ. ευρώ, σε σύνολο 690.000 ρυθμισμένων δανείων. Τόσο τα ποσά όσο και ο αριθμός των ρυθμισμένων δανείων έχουν ήδη αυξηθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια του 2012.

Είχε δε συμπληρώσει πως οποιαδήποτε περικοπή του τραπεζικού χρέους του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή των τραπεζικών δανείων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ακόμα και σε περιόδους οικονομικής κρίσης οδηγεί σε ανακατανομή του εισοδήματος εις βάρος εκείνων που δεν έχουν δανειστεί ή αποπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους κανονικά, νοθεύοντας τον ανταγωνισμό.

Ποια είναι σήμερα η κατάσταση

Με βάση πληροφορίες της αγοράς, το 15% ή τα 38 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι έχουν προσεγγίσει τα δάνεια που εμφανίζουν καθυστέρηση στην αποπληρωμή τους, παρά τις συνεχείς ρυθμίσεις στις οποίες προχωρούν οι τράπεζες. Η
αναδιάρθρωση χορηγήσεων του παρελθόντος αποτελεί «μονόδρομο» για τη διατήρηση των επισφαλειών σε όσο το δυνατόν χαμηλότερα επίπεδα, καθώς η ύφεση που πλήττει την ελληνική οικονομία έχει οδηγήσει χιλιάδες ιδιώτες και επιχειρήσεις σε αδυναμία εξόφλησης των χρεών τους, παρατηρούν τραπεζικοί παράγοντες.

Η ένταση όμως και το βάθος της ύφεσης δεν επιτρέπει εφησυχασμό και οι τραπεζίτες προετοιμάζονται για ένα νέο κύμα πιέσεων το επόμενο διάστημα, με βάση και τις εκτιμήσεις για μεγάλη πτώση του ΑΕΠ και το 2012. Σύμφωνα με σχετικώς πρόσφατα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο Συμβολαιογραφικός Σύλλογος, οι εκκρεμείς αιτήσεις προς τα Ειρηνοδικεία έχουν πλέον φτάσει τις 150.000.

ΠΟΙΕΣ ΜΕΡΙΜΝΕΣ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

- Οι ρυθμίσεις στις οποίες προβαίνουν οι τράπεζες ποικίλλoυν με βάση το είδος του δανείου, την ηλικία του δανειολήπτη, το ύψος του χρέους, την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη, κριτήρια ανάκαμψης της οικονομικής κατάστασης του δανειολήπτη, διασφαλίσεις τριτεγγυητές κ.λπ.
- Οι ρυθμίσεις μπορεί να διαφοροποιούνται μερικώς από πιστωτικό ίδρυμα σε πιστωτικό ίδρυμα και από δανειολήπτη σε δανειολήπτη, δεν είναι όμως a la carte και χρησιμοποιούν ένα πολύ συγκεκριμένο σκεπτικό ομαδοποίησης. Αυτό είναι ίσως και ένα στοιχείο στο οποίο το νομοσχέδιο θα μπορούσε να σταθεί βοηθητικά αυξάνοντας τον αριθμό των περιπτώσεων που μπορούν να αντιμετωπισθούν διότι οι τράπεζες από μόνες τους έχουν και εξαιρετικά συγκεκριμένους περιορισμούς που ανακύπτουν από τους ελέγχους που υφίστανται διαρκώς στο χαρτοφυλάκιό τους.

Όπως εξηγούσε ωστόσο στην εφημερίδα «Ημερησία» έγκυρος τραπεζίτης το γεγονός των επισφαλειών είναι κατά μείζονα λόγο και ο σημαντικός περιορισμός που έχουν οι τράπεζες όσον αφορά τη χορήγηση νέων δανείων. Πιο απλά δεν παίρνουν ρευστό και κατά συνέπεια δεν έχουν να δώσουν.

Καταναλωτικά

Οι ρυθμίσεις των δανείων αυτών δεν διαφέρουν κατά πολύ από εκείνες των προηγούμενων δηλαδή των στεγαστικών.
Ωστόσο εφόσον ο δανειολήπτης διαθέτει ακίνητη περιουσία την οποία είναι διατεθειμένος να προσημειώσει, υπάρχει η δυνατότητα μείωσης του επιτοκίου σε πολύ μεγάλο βαθμό και αύξησης της διάρκειας αποπληρωμής ακόμη και έως τα 30 έτη. Με τον τρόπο αυτόν η δόση πέφτει σε πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα.

Επιχειρηματικά

Εδώ πρόκειται για μία πολύ διαφορετική ομάδα δανείων, οι ρυθμίσεις της οποίας ποικίλλουν από τη βιωσιμότητα της επιχείρησης. Η βιωσιμότητα της επιχείρησης έχει όπως εξηγούν στην «Η» τραπεζικά στελέχη πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά από το παρελθόν και σχετίζεται με το αντικείμενο, τον τόπο εγκατάστασης και την πελατειακή βάση.

Στεγαστικά

Η πιο ευαίσθητη ομάδα δανείων, όχι όμως και η πιο δύσκολα διαχειρίσιμη είναι αυτή των στεγαστικών καθώς μεγάλες ομάδες δανειοληπτών κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους για τα οποία έχουν ήδη καταβάλει πολύ μεγάλα ποσά από την αδυναμία αποπληρωμής αυτών των ακινήτων . Από την άλλη πλευρά υπάρχουν περιορισμοί στους πλειστηριασμούς αλλά και χωρίς τους περιορισμούς η δουλειά των τραπεζών, όπως αναφέρει τραπεζικό στέλεχος, δεν είναι να εκποιεί σπίτια πέραν φυσικά της συγκεκριμένης αδυναμίας που δημιουργείται από την καθίζηση στην αγορά ακινήτων.


Οσον αφορά λοιπόν τα στεγαστικά δάνεια οι λύσεις που προσφέρουν οι τράπεζες είναι:

- Επιμήκυνση της διάρκειας εξόφλησης: Στα στεγαστικά και ενυπόθηκα επισκευαστικά δάνεια που έχουν χορηγηθεί για αγορά, ανέγερση ή αποπεράτωση ενός ακινήτου αυξάνεται ο χρόνος εξόφλησης κατά 1 ή 10 έτη, με μέγιστη διάρκεια τα 40 έτη και συχνά μέγιστη ηλικία του δανειολήπτη τα 90 έτη. Ωστόσο οι τράπεζες απαιτούν σε τέτοιες περιπτώσεις όταν ο χρόνος αποπληρωμής του δανείου οδηγεί τον δανειολήπτη σε ηλικία άνω των 75 ετών, να υπάρχει νεότερος εγγυητής.

- Εφόσον υπάρχει πρόδηλη αδυναμία ανταπόκρισης του δανειολήπτη στις δανειακές υποχρεώσεις, είναι δυνατή η εξέταση -κατά περίπτωση- αιτημάτων αναστολής εξυπηρέτησης του δανείου ? όχι πέραν των δύο ετών, με επιμήκυνση της διάρκειας και με κατά περίπτωση καταβολή ή κεφαλαιοποίηση των τόκων της περιόδου αναστολής.

- Επίσης εφαρμόζονται ρυθμίσεις με συγκεκριμένη χρονική διάρκεια για πληρωμή μόνον των τόκων, για πάγωμα των τόκων ή και των δόσεων σε περιπτώσεις ανέργων και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα με συνεχή εξέταση της κατάστασης του δανειολήπτη όπως επίσης και για μείωση των δόσεων στο 30% των υπαρχουσών.

- Συγκεκριμένες διευκολύνσεις υφίστανται και όσον αφορά τους δημοσίους υπαλλήλους ομάδα της οποίας το εισόδημα επλήγη σημαντικά στο προηγούμενο χρονικό διάστημα και της οποίας η δόση παρακρατείται κατ' ευθείαν από τον μισθό της αν το δάνειο έχει ληφθεί από κάποια πιστωτικά ιδρύματα. Τέτοιες ρυθμίσεις είναι η παράταση του χρόνου διαρκείας ως 15 έτη από την ημερομηνία εκταμίευσης για τα καταναλωτικά δάνεια και έως 40 έτη για τα στεγαστικά, περίοδος χάριτος από έναν ως τέσσερις μήνες χωρίς καμία καταβολή, με ταυτόχρονη δυνατότητα περαιτέρω παράτασης ή με καταβολή μόνο των τόκων...

Εφημερίδα "Ημερησία"