Όσα είπε ο Νίκος Μπίστης στους Μεταρρυθμιστές του Λυκούδη

Αγαπητές φίλες και φίλοι, σύντροφοι και συντρόφισσες Πιστεύω ότι δεν περιμένετε από μένα ένα τυπικό χαιρετισμό. Μας ενώνουν τόσα πολλά που θα ήταν αστείο να το κάνω. Ελπίζω επίσης να μην περιμένετε άλλη μια ανάλυση για την κεντροαριστερά, την κρίση που έφερε το μνημόνιο , την ανάγκη μεταρρυθμίσεων, άλλη μια ακτινογραφία του ΠΑΣΟΚ η των βλαπτικών συνεπειών του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν μας λείπουν οι αναλύσεις, δεν μας λείπει ο διάλογος, αντιθέτως εξαντλήσαμε εαυτούς και αλλήλους, τρία χρόνια τώρα κοσκινίζουμε ανήμποροι να αλέσουμε.

Είναι σημαδιακό ότι η σημερινή μας συνάντηση γίνεται σε αυτόν εδώ τον χώρο. Θυμηθείτε - γιατί οι περισσότεροι ήμασταν εδώ με προσδοκίες - ακριβώς πριν δύο χρόνια σε αυτό το αμφιθέατρο την συνάντηση για το Φόρουμ Διαλόγου για την κεντροαριστερά. Φέρτε στην μνήμη σας το κλίμα, , τα πρόσωπα, τα λόγια, τις ελπίδες. Θυμάμαι σαν τώρα τον Σπύρο να βηματίζει νευρικά επάνω ψηλά στο διάζωμα. Φαίνεται ότι κάτι φοβόταν που το μάθαμε την επόμενη μέρα. Είχαμε από το πρωί ετοιμάσει την πρόταση της ΔΗΜΑΡ που τότε είχε ακόμα την πρωτοβουλία των κινήσεων, πρόταση που είχα την χαρά και τιμή να παρουσιάσω. Δίπλα ήταν ο Γιάννης Μανιάτης εξουσιοδοτημένος να δηλώσει την συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ, ο Γιώργος Φλωρίδης με τις επιφυλάξεις του αλλά παρών και όλες οι μικρότερες κινήσεις που συσπειρώθηκαν αργότερα στην Ελιά.

Ήμασταν έτοιμοι στην αφετηρία και ο αφέτης αντί να πυροβολήσει στον αέρα πυροβόλησε τον εαυτό του και τραυμάτισε το εγχείρημα. Πρώτη μεγάλη απογοήτευση και κατακερματισμός. Η δεύτερη σημαντική προσπάθεια που έμεινε ημιτελής ήταν των 58. Στο Ακροπόλ αναγεννήθηκε η ελπίδα με μια πρωτοφανή μαζικότητα που σηματοδοτούσε και την διάθεση συμμετοχής της λαϊκής βάσης του συρρικνωμένου ΠΑΣΟΚ. Δεν τα καταφέραμε. Οι λόγοι είναι πολλοί και όχι μονοσήμαντοι. Αξίζει ψύχραιμα και αυτοκριτικά να τους αναζητήσουμε όχι για τον ιστορικό του μέλλοντος αλλά για τις διεργασίες του παρόντος. Την επομένη κυριολεκτικά της κρίσης στους 58 εμφανίστηκε νέος παίκτης με το ένα πόδι στον χώρο μας και το άλλο συνειδητά μετέωρο, το Ποτάμι. Αρκετοί δώσαμε στις ευρωεκλογές την μάχη της Ελιάς με σχετικά ικανοποιητικά αποτελέσματα αν λάβουμε υπόψη τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Δύο συμπεράσματα από την εμπειρία της Ελιάς νομίζω ότι έχουν σημασία για τα μέλλοντα. Ότι ο κόσμος του σημερινού ΠΑΣΟΚ δεν είχε πρόβλημα να στηρίξει με την ψήφο του ένα ευρύτερο σχήμα που για πρώτη φορά αποτύπωνε αυτή την εξέλιξη και σε συμβολικό επίπεδο, στον ίδιο τον τίτλο του ψηφοδελτίου. Και ότι οι δυνάμεις του αναχρονισμού κλείστηκαν στα ξύλινα τείχη του κομματικού πατριωτισμού, απείχαν κραυγαλέα από την εκλογική μάχη, περιμένοντας την καταστροφή που δεν ήρθε. Καθόλου τυχαία πρόκειται ακριβώς για αυτούς που και σήμερα αντιπαλεύουν κάθε σκέψη για συγκρότηση ευρύτερης παράταξης.

Σε κάθε περίπτωση τα αποτελέσματα προσπαθειών τριών χρόνων για την συγκρότηση μιας κεντροαριστερής, σοσιαλδημοκρατικής παράταξης ήταν πενιχρά. Κρατήσαμε ο καθένας με τον τρόπο του κάποιες γούρνες με νερό τον καιρό της ξηρασίας, κάποια ρυάκια. Αυτό ήταν απαραίτητο αλλά δεν αρκεί, πρέπει επειγόντως να ενώσουμε τα ρυάκια σε ένα ορμητικό χείμαρρο . Και τώρα πρέπει να το κάνουμε σε πολύ πιο δύσκολες συνθήκες. Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία περνάει περίοδο παρατεταμένης κρίσης, τα παραδοσιακά και αφετηριακά της στηρίγματα με κύριο την βιομηχανική εργατική τάξη αδυνατίζουν ενώ η παγκοσμιοποίηση αντί να οδηγεί νομοτελειακά – όπως ελπίζαμε – σε δημοκρατικές υπερεθνικές ολοκληρώσεις προκαλεί αντιδράσεις εθνικιστικής αναδίπλωσης, ηγεμονισμού και ακραίες αντιδημοκρατικές συμπεριφορές που αποτυπώνονται εκλογικά. Στην Ελλάδα αυτό επιδεινώνεται τόσο από την έκταση της κρίσης όσο και από μια ιδιαιτερότητα γενετική του μη κομμουνιστικού σοσιαλιστικού κινήματος. Το ΠΑΣΟΚ γεννήθηκε ως αντίπαλος της σοσιαλδημοκρατίας ενώ το πιο «σοσιαλδημοκρατικό» στην πράξη κόμμα ήταν κομμουνιστικό, το ΚΚΕ Εσωτερικού.

Μέσα σε ένα κόσμο, λοιπόν, που κυριολεκτικά βράζει και μια χώρα που προσπαθεί με λάθη και παλινωδίες να κρατηθεί από την χειρολαβή και να μην πέσει από το τελευταίο βαγόνι της ΕΕ, εμείς καλούμαστε να συγκροτήσουμε την παράταξη μας. Και αυτό δεν θα το κάνουμε σε συνθήκες εργαστηρίου αλλά εν κινήσει κάτω από ασφυκτικές προθεσμίες. Σε αυτό διαφέρει ο δικός μας χώρος, σε όλες του τις εκδοχές, από όσους αφορολόγητα λένε πολλά εκτός χορού, επαγγέλλονται αορίστως το νέο αλλά όταν πρέπει να αναμετρηθούν με τον σκληρό πυρήνα της πολιτικής στρίβουν δια της έξυπνης, πλην ανούσιας, ατάκας. Ο χώρος της κεντροαριστεράς με όσα προβλήματα και αν έχει δεν αντικατέστησε το πολιτικό είναι με το επικοινωνιακό φαίνεσθαι. Για αυτό και όλοι εμείς σε αυτή την αίθουσα στηρίξαμε την συγκρότηση της τρικομματικής κυβέρνησης γνωρίζοντας ότι δεν πρόκειται να πάρει Νόμπελ μεταρρυθμίσεων αλλά να κάνει την «βρώμικη» δουλειά επιλέγοντας το επώδυνο σενάριο από το καταστροφικό. Αυτές δε τις μέρες της παρατεταμένης και αβέβαιης διαπραγμάτευσης και άλλοι αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι δεν υπάρχει plan B παρά μόνο στα πρωινάδικα της τηλεόρασης.

Μέσα λοιπόν σε αυτό το επιβαρυμένο από την δύσκολη πραγματικότητα και τα υποκειμενικά μας λάθη κλίμα έχουμε την υποχρέωση να πείσουμε ότι οι προσπάθειες μας δεν είναι σαν των Τρώων ότι μπορούμε να σηκώσουμε όρθια την μεγάλη προοδευτική παράταξη. Ότι το δίδυμο αίτημα για ενότητα και ανανέωση δεν είναι σχήμα λόγου αλλά ρεαλιστικός στόχος. . Πολιτική βούληση και ένας λογικός βολονταρισμός, αυτά χρειάζονται και αυτά μας λείπουν. Ισχυρίζομαι ότι η περίφημη κοινή προγραμματική βάση μπορεί μέσα σε 10 μέρες να βρεθεί και να συμπέσουν σε αυτήν κόμματα, κινήσεις, πρόσωπα δημιουργώντας μια πανίσχυρη παράταξη που τόσο έχει ανάγκη ο τόπος. Οι όποιες υπαρκτές προγραμματικές διαφορές τεχνητά μεγεθύνονται και θεωρούνται apriori αγεφύρωτες για να αποτελέσουν βολικό άλλοθι αδράνειας.

Μπροστά στις υπαρκτές δυσκολίες του εγχειρήματος και της συγκυρίας υπάρχει από διάφορες πλευρές το σενάριο της αναγέννησης από τις στάχτες, ότι πρέπει να προηγηθεί η καταστροφή που θα λειτουργήσει σε δεύτερο χρόνο απελευθερωτικά. Δεν το πιστεύω αυτό το σενάριο. Η καταστροφή θα φέρει μόνο καταστροφή στην παράταξη και κυρίως στην χώρα.

Ο Σπύρος Λυκούδης στην συγκέντρωση στο Μπενάκειο επιστράτευσε στην επιχειρηματολογία του ένα σχήμα που επιδοκιμάστηκε όχι μόνο από το δικό του ακροατήριο αλλά από όλους. Είπε ότι συγκάτοικοι είμαστε όλοι στον χώρο. Ναι, έτσι είναι και η συγκατοίκηση, όπως λέει και η λέξη, απαιτεί κοινή κατοικία. Κοινή κατοικία με ξεχωριστά σε αυτή την φάση διαμερίσματα. Μια παράταξη ομπρέλα, δηλαδή, ένα ομοσπονδιακό σχήμα όπου ο καθένας διατηρώντας την αυτονομία του και με σεβασμό στον άλλο θα κάνει μισό βήμα πίσω στις επιδιώξεις του για να κάνουμε όλοι μαζί ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Αυτό είναι εφικτό σήμερα. Η αυστηρά προσωπική μου άποψη είναι ότι στο τέλος αυτής της όχι τόσο μακρινής διαδρομής αναπόφευκτα θα οδηγηθούμε σε ένα νέο ενιαίο πολιτικό υποκείμενο που η ηγεσία του θα περάσει στα χέρια της νέας γενιάς. Αυτό όμως θα προκύψει στην πορεία της συγκατοίκησης και τότε πια δεν θα μιλάμε για συγκατοίκηση αλλά για συνιδιοκτησία. Θα είναι προϊόν όσμωσης και ωρίμανσης δεν θα είναι προϋπόθεση για την συγκατοίκηση, θα είναι το τέλος και όχι η αρχή της διαδρομής.

Τελειώνοντας θέλω να είμαστε πρακτικοί ως προς το δέον γενέσθαι. Και ταυτοχρόνως ρεαλιστές. Προσωπικά και μαζί μου και πολλοί άλλοι θα ήμουν ο ευτυχέστερος άνθρωπος αν μπορούσαμε όλοι μαζί να προχωρήσουμε σε ένα Συνέδριο της παράταξης. Πιστεύω ότι για πολλούς λόγους – και η ευθύνη βαρύνει την δική μας πλευρά – αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο. Εμείς που πήραμε μέρος στην Ελιά θα πάμε στο Συνέδριο και ήδη όπως ξέρετε εργαζόμαστε για αυτό με πλήρη συνείδηση ότι δεν θα συγκεντρωθεί το σύνολο της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης , ότι απλώς αποτελεί ένα βήμα προς την αναγκαία μεγάλη συσπείρωση που πρέπει να ακολουθήσει. Με δεδομένο ότι ουδείς μπορεί να αποκλείσει εκλογές πρέπει να έχουμε μια βάση εκκίνησης και συγκέντρωσης δυνάμεων. Αυτό που είναι απολύτως ρεαλιστικό είναι η εκλογική συνεργασία όσων το επιθυμούν με ορούς που θα διασφαλίζουν την αυτονομία και την αντιπροσώπευση όλων. Θα είναι το πρώτο βήμα για την συγκατοίκηση.

Φίλες και φίλοι. Οι ευκαιρίες στην πολιτική είναι σαν τα τραίνα. Δεν σε περιμένουν επ άπειρο. Πολλές φορές τα τελευταία χρόνια το τραίνο πέρασε και εμείς μείναμε στον σταθμό κοιτάζοντας αν έχουμε πάρει στις βαλίτζες μας όλα μας τα πράγματα και τις αναμνήσεις. Ενώ έπρεπε να πηδήξουμε στο τραίνο ακόμα και αφήνοντας έξω ολόκληρη την βαλίτζα. Στην πολιτική επίσης για ένα διάστημα η συγκυρία το φέρνει ώστε μικρά σχήματα να μπορούν να παίξουν μεγάλο ρόλο. ¨Όταν ζεις μια πραγματικότητα από τα μέσα πολλές φορές χάνεις την μεγάλη εικόνα. Ελπίζω να γνωρίζετε πόσοι άνθρωποι παρακολουθούν με αγωνία ανάμεικτη με ελπίδα τις κινήσεις και τις αποφάσεις σας. Πόσοι προσβλέπουν, επιτρέψτε μου την προσωποποίηση, στον καταλυτικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο Σπύρος για την ενότητα και ανανέωση του χώρου μας.

Με αυτές τις σκέψεις αγαπητοί συγκάτοικοι σας εύχομαι καλές εργασίες και κυρίως καλή αντάμωση