Δασμοί: 36 ώρες μετά τις ανακοινώσεις Τραμπ – Ο παγκόσμιος αντίκτυπος, η βουτιά στις μετοχές, τα αντίποινα

 

Μιάμιση μέρα έχει περάσει μετά τις ανακοινώσεις του Ντόναλντ Τραμπ για τους δασμούς που επέβαλε στους περισσότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.

Όσο περνούν οι ώρες, τόσο πληθαίνουν τα αντίποινα κατά των ΗΠΑ

Ο αντίκτυπος στην παγκόσμια οικονομία ήταν ορατός από τις πρώτες ώρες, ενώ συνεχίζεται για δεύτερη ημέρα η πτώση στα χρηματιστήρια.

Η ημέρα των ανακοινώσεων ονομάστηκε από τον Αμερικανό πρόεδρο «Ημέρα Απελευθέρωσης», με τον Τραμπ να υπογράφει εκτελεστικό διάταγμα που επιβάλει έναν ενιαίο δασμό της τάξης του 10% σε όλα σχεδόν τα κράτη.

Στη συνέχεια ο Τραμπ γνωστοποίησε πρόσθετους δασμούς σε εκείνες τις χώρες που οι ΗΠΑ κατηγορούν ότι επιβάλλουν υψηλότερες επιβαρύνσεις στα αμερικανικά προϊόντα.

Η ανάρτηση του Λευκού Οίκου στο Χ:

Οι δασμοί του Τραμπ προκάλεσαν σοκ στις παγκόσμιες αγορές και επέφεραν επικρίσεις από τους παγκόσμιους ηγέτες.

Ο ενιαίος δασμός του 10% τίθεται σε ισχύ στις 5 Απριλίου, ενώ το ίδιο θα συμβεί για τους πρόσθετους δεσμούς από τις 9 Απριλίου.

Η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ήδη απαντήσει με αντίποινα, κάτι που σηματοδοτεί τον κίνδυνο ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, όπως σημειώνει το Al Jazeera.

Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας κάλεσε αρχικά την Ουάσινγκτον να ακυρώσει τους δασμούς.

«Δεν υπάρχει νικητής σε έναν εμπορικό πόλεμο και δεν υπάρχει διέξοδος για τον προστατευτισμό», ανέφερε το κινέζικο υπουργείο σε ανακοίνωσή του.

Ωστόσο, στη συνέχεια, το μεσημέρι της Παρασκευής, το Πεκίνο πέρασε στην αντεπίθεση, επιβάλλοντας επιπλέον δασμούς στις ΗΠΑ της τάξης του 34%.

Αμοιβαίοι δασμοί για συμμάχους και αντιπάλους

Ο Τραμπ έχει στοχοποιήσει περίπου 60 χώρες με αμοιβαίους δασμούς.

Πρόκειται για χώρες που έχουν ξεχωρίσει ως εκείνες που επιβάλλουν υψηλότερες εισφορές στα αμερικανικά προϊόντα, σύμφωνα με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Οι αυστηρότεροι συντελεστές ισχύουν τόσο για μεγάλους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ όσο και για μικρότερες οικονομίες – και για συμμάχους και αντιπάλους.

Για την Κίνα ο δασμός φτάνει το 54%, συμπεριλαμβανομένων των επιβαρύνσεων της τάξης του 20% που είχε ήδη επιβληθεί, το Λεσόθο αντιμετωπίζει δασμό 50%, η Καμπότζη 49% και το γειτονικό Βιετνάμ 46%.

«Η αύξηση των δασμών ήταν πιο επιθετική από ό,τι αναμενόταν», δήλωσε στο Al Jazeera ο Λιν Σονγκ, επικεφαλής οικονομολόγος για την Κίνα και την ευρύτερη περιοχή στην ολλανδική τράπεζα ING.

«Πολλοί περίμεναν ένα εύρος δασμών 10-20%. Αυτού του είδους η επιθετική κίνηση πιθανώς θα διακινδυνεύσει κάποια αντίποινα από τους μεγαλύτερους παίκτες, αν και οι μικρότερες χώρες θα μπορούσαν να επιλέξουν να προσπαθήσουν να διαπραγματευτούν για ένα χαμηλότερο ποσοστό», εκτίμησε ο ίδιος.

Για την ΕΕ ο δασμός είναι στο 20%.

Βασικοί δασμοί 10% έχουν εφαρμοστεί σε όλες τις εισαγωγές που φτάνουν στις ΗΠΑ. Ορισμένες χώρες που αντιμετωπίζουν δασμούς 10% είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία, η Σιγκαπούρη, η Βραζιλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Δεν θα επιβληθούν πρόσθετοι δασμοί στον Καναδά και το Μεξικό – και οι δύο χώρες υπόκεινται ήδη σε δασμούς 25%, εκτός από προϊόντα που καλύπτονται από μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ.

Οι δασμοί ανά χώρα:

Πηγή: Λευκός Οίκος

Πηγή: Λευκός Οίκος

Πηγή: Λευκός Οίκος

Ποιες χώρες εξάγουν περισσότερο στις ΗΠΑ

Το 2024, το Μεξικό εξήγαγε αγαθά αξίας 505,9 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Εμπορίου.

Ακολούθησαν η Κίνα, η οποία εξήγαγε 438,9 δισ. δολάρια, ο Καναδάς 412,7 δισ. δολάρια, η Γερμανία 160,4 δισ. δολάρια και η Ιαπωνία 148,2 δισ. δολάρια.

Πηγή: Al Jazeera

Ποιες χώρες θα πληγούν περισσότερο

Αν και ο Τραμπ δεν επέβαλε επιπλέον δασμούς στον Καναδά ή το Μεξικό, οι χώρες αυτές είναι οι πιο πιθανές να επηρεαστούν από τις αμερικανικές εισφορές, δεδομένου του υψηλού ποσοστού των εξαγωγών τους που κατευθύνονται στις ΗΠΑ.

Το 2023, το 77,6% των συνολικών εξαγωγών του Καναδά κατευθύνθηκε προς τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Comtrade των Ηνωμένων Εθνών. Οι συνολικές εξαγωγές του Μεξικού προς τις ΗΠΑ ήταν το 79,6%.

Αντίθετα, ενώ οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγικός προορισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ΕΕ βλέπει πολλές άλλες χώρες να αγοράζουν τα προϊόντα της: Το 2023, στις ΗΠΑ κατευθυνόταν λιγότερο από το 20% των εξαγωγών της ΕΕ, σύμφωνα με το Comtrade.

Παρομοίως, ενώ εφαρμόζεται βαρύς δασμός στα κινεζικά προϊόντα, μόνο το 14,8% των κινεζικών εξαγωγών κατευθύνθηκε στις ΗΠΑ το 2023.

Έτσι, ενώ οι ΗΠΑ ήταν η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά της Κίνας εκείνο το έτος, το τεράστιο χαρτοφυλάκιο άλλων εξαγωγικών προορισμών της Κίνας – συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας, της Γερμανίας, της Ινδίας και του Μεξικού – σημαίνει ότι μπορεί να πληγεί λιγότερο από τον Καναδά ή το Μεξικό.

Ωστόσο, οι δασμοί θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο η Κίνα προσεγγίζει το μελλοντικό εμπόριο με τις ΗΠΑ, σύμφωνα με εμπειρογνώμονες.

«Η κλιμάκωση των δασμών και η συνέχιση των μονομερών μέτρων θα μπορούσε να βαθύνει τη διάβρωση της εμπιστοσύνης στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, ωθώντας την Κίνα να διαφοροποιήσει περαιτέρω τους εταίρους της και να μειώσει την εξάρτησή της από την αγορά των ΗΠΑ», δήλωσε στο Al Jazeera τον Ιανουάριο ο Κάρλος Λόπες, συνεργάτης του Chatham House με εξειδίκευση στο διεθνές εμπόριο και την Κίνα.

Ποιες χώρες κατευθύνουν τις περισσότερες εξαγωγές τους στις ΗΠΑ. Πηγή: Al Jazeera

Πώς θα επηρεαστούν οι καταναλωτές στις ΗΠΑ

Το 2023, οι ΗΠΑ εισήγαγαν αγαθά αξίας 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων – περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια περισσότερα από όσα εξήγαγαν.

Οι Αμερικανοί καταναλωτές αντιμετωπίζουν ήδη υψηλότερες τιμές αυτοκινήτων μετά τις επιβαρύνσεις της τάξης του 25% που επέβαλε ο Τραμπ σε όλα τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων που εισέρχονται στις ΗΠΑ, οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ την Τετάρτη 2 Απριλίου.

Δεδομένου ότι οι δασμοί ισχύουν και για τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, τα αυτοκίνητα που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ με τη χρήση εισαγόμενων ανταλλακτικών θα γίνουν ακριβότερα, υπογραμμίζει το AJ.

«Το αυξημένο κόστος θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντική αναστάτωση σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού και, ίσως, το σημαντικότερο, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές αυξήσεις των τιμών στο κόστος των οχημάτων για τους Αμερικανούς καταναλωτές», ανέφεραν σε επιστολή τους το Περιφερειακό Επιμελητήριο του Ντιτρόιτ και η MichAuto, μια ένωση αυτοκινητοβιομηχανιών και μεταφορών, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.

Την Πέμπτη, ο πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Κρίστοφερ Λούξον είπε για τους δασμούς 10% που επιβλήθηκαν στη χώρα του: «Αυτό καταλήγει να οδηγεί σε υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές των ΗΠΑ, υψηλότερο πληθωρισμό, επιβραδύνει την ανάπτυξη και, ως αποτέλεσμα, αυτό ασκεί πραγματική πίεση σε ολόκληρο τον κόσμο».