Παγκόσμιες αναταράξεις από το "σκληρό Exit" της Βρετανίας

Εντονες αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς προκαλούν οι δηλώσεις που εκανε νωρίς το απόγευμα η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, με τις οποίες αποσαφήνισε την πολιτική του Λονδίνου στην διαδικασία του Brexit. Η κα. Μέι κωδικοποίησε το σχέδιό της σε 12 σημεία, τα οποία σηματοδοτούν την επιλογή για ένα σκληρό Brexit.

Tα σημεία αυτά είναι τα εξής:

•  «Καθαρές λύσεις» και όχι ασάφειες σε όσο το δυνατόν περισσότερους τομείς.
•  Οι νόμοι που θα ισχύουν στο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου θα διαμορφώνονται στο Λονδίνο, στο Εδιμβούργο, στο Κάρντιφ και στο Μπέλφαστ.
•  Ενδυνάμωση του πολύτιμου δεσμού μεταξύ των τεσσάρων χωρών που συναποτελούν το Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία, Βόρεια Ιρλανδία).
•  Διατήρηση του χώρου ελεύθερης μετακίνησης προσώπων μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.
•  Ελεγχος του αριθμού των ατόμων που εισέρχονται στη Μεγάλη Βρετανία από την υπόλοιπη Ευρώπη.
•  Εγγύηση των δικαιωμάτων των πολιτών των κρατών - μελών της Ε.Ε. που ζουν στη Βρετανία και των δικαιωμάτων των Βρετανών πολιτών που ζουν στις χώρες – μέλη της Ε.Ε.
•  Η βρετανική κυβέρνηση όχι μόνο θα προστατέψει τα δικαιώματα των εργαζομένων τα οποία εγγυάται η ευρωπαϊκή νομοθεσία, αλλά θα χτίσει επάνω σε αυτά.
•  Συνεκτική και φιλόδοξη συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
•  Η Μεγάλη Βρετανία να φέρει εκ νέου στο προσκήνιο τη φυσιογνωμία της σαν ένα μεγάλο, παγκόσμιο, εμπορικό έθνος.
•  Είναι ευπρόσδεκτη μια συμφωνία για συνέχιση της συνεργασίας με τους Ευρωπαίους εταίρους σε πρωτοβουλίες σχετικές με την επιστήμη, την έρευνα και την τεχνολογία.
•  Συνέχιση της συνεργασίας με τους Ευρωπαίους σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής άμυνας, παρά την αποχώρησή από την Ε.Ε.
•  Μια διαδικασία σταδιακής εφαρμογής της εξόδου από την Ε.Ε. είναι προς το συμφέρον της Βρετανίας, των θεσμών της Ε.Ε. και των υπόλοιπων κρατών - μελών της.

Σύγχυση για τις ψηφοφορίες στο Κοινοβούλιο

Η Τερέζα Μέι δεσμεύτηκε επίσης ότι μετά το τέλος της διαπραγμάτευσης με την Ε.Ε. η οριστική συμφωνία εξόδου θα τεθεί προς ψήφιση στα δύο νομοθετικά σώματα της χώρας, την Βουλή των Λόρδων και τη Βουλή των Κοινοτήτων. 

Λίγο αργότερα, εκπρόσωπος της κας. Μέι δήλωσε ότι η ψήφος του βρετανικού κοινοβουλίου όσον αφορά το Brexit θα είναι δεσμευτική. Οταν όμως ρωτήθηκε τι θα σήμαινε μια ψήφος υπέρ του «όχι» από τα μέλη του κοινοβουλίου, η εκπρόσωπος της συντηρητικής πρωθυπουργού απάντησε: «Θα φύγουμε από την ΕΕ».

Σκωτία: Η Μέι μας οδηγεί στην ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο

Οι δηλώσεις της Τερέζα Μέι έδωσαν αφορμή στην πρωθυπουργό της Σκωτίας Νικολά Στάρτζεον να θέσει εκ νέου ζήτημα ανεξαρτητοποίησης από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Στάρτζεον δήλωσε ότι η πλήρης αποδέσμευση της Βρετανίας από την Ε.Ε. όπως την αποτύπωσε στις δηλώσεις της η Τερέζα Μέι, είναι “οικονομικώς καταστροφική για το Ηνωμένο Βασίλειο" και τόνισε ότι η Σκωτία δεν έχει ψηφίσει υπέρ αυτής της επιλογής. Η πρωθυπουργός της Σκωτίας κατηγόρησε την Μέι ότι παρά το γεγονός ότι υποσχέθηκε να εξετάσει τα αιτήματα της Σκωτίας στην διαδικασία του Brexit, δεν έλαβε υπόψη της τις ανησυχίες και τα συμφέροντα της Σκωτίας.

¨Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δεν μπορεί να μας οδηγήσει εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης και κοινής αγοράς, χωρίς αν λογαριάζει τις επιπτώσεις στην οικονομία μας, την απασχόληση, τα επίπεδα διαβίωσης και την φήμη μας ως μια ανοικτή και ανεκτική κοινωνία. Η Σκωτία δεν θα έχει την δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα σε αυτό που αποφασίστηκε και σε ένα διαφορετικό μέλλον” είπε η Νικολα Στάρτζεον και πρόσθεσε με μια προειδοποίηση: “Με τις δηλώσεις της σήμερα, η πρωθυπουργός το μόνο που πέτυχε είναι να κάνει την επιλογή μας περισσότερο συγκεκριμένη”.

Γκι Φέρχοφστατ: Τα προνόμια της κοινής αγοράς έχουν και υποχρεώσεις

Ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Brexit Γκι Φερχοφστατ τόνισε ότι θα αποτελούσε «ψευδαίσθηση» αν κάποιος θεωρούσε ότι η Βρετανία μπορεί να απολαύει τα πλεονεκτήματα της απρόσκοπτης πρόσβασης στην ενιαία αγορά της Ε.Ε. χωρίς ταυτόχρονα να αποδέχεται τις υποχρεώσεις που συνεπάγεται αυτή. Ο Γκι Φερχόφστατ πρόσθεσε ότι η Ε.Ε. δεν θα αποδεχθεί μια συμφωνία για το Brexit που θα σημάνει ότι η Βρετανία θα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από οποιοδήποτε άλλο κράτος πλήρες μέλος της.

Η διεξαγωγή με ομαλό τρόπο των διαπραγματεύσεων για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για μια καλή μελλοντική σχέση μεταξύ του Λονδίνου και των Βρυξελλών, τόνισε σήμερα ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit. «Η συμφωνία για μια συντεταγμένη αποχώρηση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια μελλοντική εταιρική σχέση. Η προτεραιότητά μου είναι να εξασφαλίσω τη σωστή συμφωνία για την ΕΕ των 27», τόνισε ο Μισέλ Μπαρνιέ σε ανάρτησή του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter μετά το τέλος της ομιλίας της πρωθυπουργού της Βρετανίας.

Ο Μπαρνιέ διαβεβαίωσε εξάλλου ότι είναι έτοιμος να αρχίσει διαπραγματεύσεις, κάτι που η Μέι είπε ότι θα ζητήσει περί τα τέλη του Μαρτίου. «Είμαι έτοιμος αμέσως μόλις το ζητήσει το Ηνωμένο Βασίλειο», σημείωσε ο Μπαρνιέ. «Μόνο η (επίσημη) ειδοποίηση μπορεί να δώσει το έναυσμα για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων», υπενθύμισε επίσης.

Ντοναλντ Τουσκ: Ρεαλιστική η ομιλία της Μέι

Η ομιλία της Βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι για το Brexit ήταν "τουλάχιστον πιο ρεαλιστική", εκτίμησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ με μήνυμά του στο Twitter, επισημαίνοντας ότι τα υπόλοιπα 27 μέλη της ΕΕ παραμένουν ενωμένα και έτοιμα να διαπραγματευτούν.

"Λυπηρή διαδικασία, σουρεαλιστική εποχή αλλά τουλάχιστον πιο ρεαλιστική ανακοίνωση για το Brexit" έγραψε ο Τουσκ, ο οποίος θα επιβλέψει τις διαπραγματεύσεις της εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ εκ μέρους των υπολοίπων χωρών μελών.

"Οι 27 της ΕΕ ενωμένοι και έτοιμοι να διαπραγματευτούν μετά το άρθρο 50", πρόσθεσε αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν αφού η Μέι προσφύγει επισήμως στο συγκεκριμένο άρθρο της Συνθήκης της Λισαβόνας για να ξεκινήσει η διαδικασία της αποχώρησης.

Βερολίνο: Θα μειωθούν οι γερμανικές επενδύσεις στη Βρετανία

Οι γερμανικές επιχειρήσεις θα αρχίσουν να μειώνουν την κλίμακα των επενδύσεών τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, προειδοποιεί ανώτερο στέλεχος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Γερμανίας. «Θα γίνονται πλέον λιγότερες επενδύσεις από γερμανικές εταιρείες στη Βρετανία», σημείωσε ο Φόλκερ Τράιερ, επικεφαλής της εμπορικής διεύθυνσης του επιμελητηρίου, σε δηλώσεις του στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.

Ο Τράιερ πρόσθεσε ότι το ούτως καλούμενο σκληρό Brexit θα μειώσει τις προοπτικές απασχόλησης και στις δύο πλευρές των Στενών της Μάγχης και ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταστεί λιγότερο σημαντικός εξαγωγικός προορισμός για τη Γερμανία.

Παρίσι: Η βρετανικές επιχειρήσεις χάνουν το Ευρωπαϊκό διαβατήριό τους

Οι δηλώσεις της Τερέζα Μέι  ήταν χρήσιμες ενόψει των διαπραγματεύσεων, δήλωσε σήμερα μια πηγή προσκείμενη στη γαλλική διπλωματία, ωστόσο τόνισε ότι η αποχώρηση από την ενιαία αγορά θα στερήσει από τις βρετανικές εταιρείες του χρηματοοικονομικού κλάδου το «ευρωπαϊκό τους διαβατήριο».

«Η Τερέζα Μέι έκανε χρήσιμες διευκρινίσεις διότι υπήρχαν ορισμένες αμφιβολίες», είπε η πηγή αυτή στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς. «Το οικονομικό διαβατήριο του Σίτι δεν είναι συμβατό με μια αποχώρηση από την ενιαία αγορά, αυτό είναι βέβαιο», πρόσθεσε η ίδια πηγή.

Η επιλογή του “σκληρού Brexit”

Το Brexit σημαίνει έξοδο από την ενιαία αγορά, ανακοίνωσε νωρίς το απόγευμα η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, η οποία τάχθηκε υπέρ ενός «ξεκάθαρου» διαζυγίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε η χώρα της να ανακτήσει τον έλεγχο της μετανάστευσης, τερματίζοντας έτσι τις εικασίες ότι το Λονδίνο μπορεί να ζητούσε ένα «ήπιο Brexit».

Η ομιλία της Τερέζα Μέι, πολυαναμενόμενη εδώ και μήνες για να αποσαφηνιστεί η αοριστία, χαιρετίσθηκε από τους ευρωσκεπτικιστές και ανέβασε αμέσως την ισοτιμία της στερλίνας, η οποία είχε σημειώσει πτώση την προηγουμένη.

«Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί μέρος της ενιαίας αγοράς», δήλωσε η Μέι αποκαλύπτοντας τις προτεραιότητές της όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν.

Ενώ προέβλεπε να αρχίσει τη διαδικασία του διαζυγίου έως τα τέλη Μαρτίου, προοίμιο των συνομιλιών που αναμένεται να διαρκέσουν δύο χρόνια, ανακοίνωσε επίσης ότι θα υποβάλει την τελική συμφωνία στην ψήφο του βρετανικού κοινοβουλίου, όπως ζητούσαν πολλοί βουλευτές.

Για την Μέι, η παραμονή στην ενιαία αγορά των 500 εκατ. καταναλωτών είναι ασύμβατη με την υπ' αριθμόν ένα προτεραιότητα του Λονδίνου: τον έλεγχο της μετανάστευσης. «Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια χώρα ανοικτή και ανεκτική, όμως το μήνυμα του λαού ήταν πολύ σαφές: το Brexit πρέπει να μας επιτρέψει να ελέγχουμε τον αριθμό των Ευρωπαίων που έρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο», υπογράμμισε χωρίς να μπει σε λεπτομέρειες.

Στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016, 52% των Βρετανών ψήφισαν υπέρ μιας εξόδου από την ΕΕ και πολλοί επικαλέσθηκαν ως κύριο κίνητρο για την ψήφο τους το ζήτημα της μετανάστευσης.

«Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως η πρωθυπουργός χρησιμοποιεί πλέον τις φράσεις και τις λέξεις που επί χρόνια με κατηγορούσαν ότι χρησιμοποιούσα. Μια αληθινή πρόοδος», σχολίασε ευτυχής ο Νάιτζελ Φάρατζ, ο πρώην ηγέτης του κόμματος UKIP και υποστηρικτής του Brexit.

Ξέφρενο ράλι για τη Στερλίνα

Ξέφρενο ράλι ανόδου πραγματοποιηθεί η στερλίνα μετά τις δηλώσεις της Βρετανίας πρωθυπουργού και ήδη καταγράφει τα μεγαλύτερα κέρδη της από το 1998. Η άνοδος είχε ήδη ξεπεράσει το 1% εν αναμονή των δηλώσεων της πρωθυπουργού. Το ράλι συνεχίστηκε και μετά το τέλος της ομιλίας φθάνοντας σε κέρδη 2,5% έναντι του αμερικανικού νομίσματος και συγκεκριμένα στο 1,2390 δολάρια. Σε σχέση με το ευρώ κατέγραψε άνοδο κατά 86,38 πέννες και σε ποσοστό 2%. 

«Επιτέλους λίγη σαφήνεια»

«Θέλουμε μια νέα δίκαιη σύμπραξη (...) όχι ένα καθεστώς εν μέρει μέλους ή συνδεδεμένου μέλους της ΕΕ, που θα μας άφηνε κατά το ήμισυ μέσα ή κατά το ήμισυ έξω», επέμεινε η Μέι, τασσόμενη επίσης υπέρ μιας «νέας συμφωνίας» τελωνειακής ένωσης.

«Επιτέλους λίγη σαφήνεια» σχετικά με το Brexit, δήλωσε εκφράζοντας την ικανοποίησή του ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊμάιερ, ο οποίος ζήτησε να υπάρξουν «όσο το δυνατόν πιο καλές, στενές σχέσεις» μετά την επισημοποίηση του Brexit.

«Για πρώτη φορά, το Ηνωμένο Βσίλειο αποδέχεται την ακαμψία της ΕΕ όσον αφορά τις τέσσερις ελευθερίες», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Στίβεν Μπουτ, διευθυντής της δεξαμενής εγκεφάλων Open Europe. Η ΕΕ εκτιμά πως η ελευθερία κυκλοφορίας των αγαθών είναι αδιάρρηκτα δεμένη με αυτή των προσώπων, των κεφαλαίων και των υπηρεσιών.

Η Μέι δήλωσε πάντως ότι θα επιδιώξει «να επιτύχει τη μεγαλύτερη δυνατή πρόσβαση» στην ενιαία αγορά, καθώς το 44% των βρετανικών εξαγωγών το 2015 πήγαν στην ΕΕ.

Και για να αποφευχθεί «μια υπερβολικά βίαιη αλλαγή», πρότεινε «τη σταδιακή εφαρμογή» της συμφωνίας που θα επιτευχθεί με την ΕΕ στο τέλος των διαπραγματεύσεων για την έξοδο της Βρετανίας.

«Η επιτυχία της ΕΕ είναι προς το συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου», είπε. Η Βρετανία θα παραμείνει συνεπώς «ο καλύτερος φίλος των ευρωπαίων εταίρων μας», υποσχέθηκε, προειδοποιώντας τους Ευρωπαίους να μην θελήσουν να τιμωρήσουν τη χώρα της.

«Θα είστε πάντα ευπρόσδεκτοί σ' αυτή τη χώρα όπως ελπίζουμε ότι και οι πολίτες μας θα εξακολουθήσουν να είναι ευπρόσδεκτοι σε σας», είπε η συντηρητική πρωθυπουργός ενώπιον των πρεσβευτών των 27 χωρών της ΕΕ που είχαν κληθεί στο Λάνκαστερ Χάουζ.

Όμως η Βρετανία θα γίνει επίσης «μια χώρα που κοιτάζει και πέραν των συνόρων της Ευρώπης», πρόσθεσε πλέκοντας το εγκώμιο του σχεδίου για ένα «μεγάλο εμπορικό έθνος σε παγκόσμια κλίμακα».

Μια Βρετανία «ανοικτή στον κόσμο»

Έπειτα από μήνες αβεβαιότητας σχετικά με τις προθέσεις της, η σημερινή ομιλία της Μέι σηματοδοτεί επίσης μια αληθινή ρήξη, καθώς βάζει τη χώρα στην οδό ενός «σκληρού» Brexit.

Και κινδυνεύει να σκοντάψει στην αδιαλλαξία άλλων ευρωπαίων ηγετών, με πρώτη την γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ, που αρνούνται μια «Ευρώπη α λα καρτ».

Μερικές ώρες πριν από την ομιλία της Μέι, η πρωθυπουργός της Πολωνίας Μπεάτα Σίντλο επανέλαβε την προτίμησή της σε ένα «ήπιο» Brexit το οποίο να εγγυάται «τα δικαιώματα των πολωνών και ευρωπαίων πολιτών».

Ο αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Γεργκ Σέλινγκ δήλωσε ότι «το Brexit θα πάρει πέντε χρόνια μάλλον, παρά δύο». «Ουδείς γνωρίζει τι ακριβώς θα συμβεί», πρόσθεσε.

«Οι ευρωπαίοι ηγέτες χαίρονται που έχουν λίγες περισσότερες λεπτομέρειες για τις ερχόμενες διαπραγματεύσεις», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άναντ Μένον, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο King's College του Λονδίνου. «Όμως», πρόσθεσε, «θα είναι λιγότερο χαρούμενοι με τις απειλές» που εκτόξευσε η Μέι, κυρίως όταν είπε ότι η Βρετανία θα είναι ελεύθερη να προτείνει ένα «ανταγωνιστικό» σύστημα φορολόγησης.